Vrees je het seizoen van de pollen die in de lucht zweven? Bij hooikoorts of andere allergische reacties kun je een pilletje pakken, maar ook yoga heeft er een antwoord op.

Een loopneus, kriebelende ogen, benauwdheid en misschien zelfs een duf, sloom gevoel. Het zijn allemaal symptomen van hooikoorts. Hooikoorts en andere allergieën zijn eigenlijk overdreven reacties van je lichaam op iets onschuldigs. Bijvoorbeeld stuifmeel van bloeiende planten, of katten- en hondenharen. Ter verdediging maakt je lichaam het stofje histamine aan; daarvan komen die vervelende klachten. De gebruikelijke oplossing is anti-histamine, die je kunt slikken in de vorm van een tabletje. Dat verlicht de symptomen, maar het geneest niet.

Misschien verrassend, maar yoga heeft een eigen antwoord op hooikoorts. Yogatradities kijken daarbij net even verder, te beginnen bij de energiestromen in ons lichaam. Als je lichaam overgevoelig reageert, kan het zijn dat die energiestromen uit balans zijn. Oefeningen zijn dan ook niet alleen gericht op instant opluchting, maar ook op het uitbalanceren van energie. Yoga helpt je immuunsysteem tot rust te komen en hopelijk minder heftig te reageren.

Yogaroutine tegen hooikoorts

Maar er valt wel wat uitzoekwerk te doen. Yogadocente en -therapeute Linda Madani van het Balinese yogacentrum Intuitive Flow had als kind last van allergie en hooikoorts. De klachten kwamen opeens terug toen ze volwassen was. Dat leidde tot een persoonlijke zoektocht naar de oplossing. Linda: ‘Het kan weleens nodig zijn om als eerste hulp een pilletje te nemen, dat heb ik ook gedaan. Anders kon ik niet eens mijn yoga doen. Maar ga dan aan de slag, in de breedte en in de diepte. Waar zitten de triggers in jouzelf en in je omgeving? Ik had bijvoorbeeld een paar bloeiende bomen in de tuin, die helaas weg moesten. Ook had ik te veel stress. Toen heb ik mijn yogaroutine aangepast. Ik begon met oefeningen die mijn ademhaling verlichtten en me hielpen ontspannen. Toen ik me wat beter voelde, werkte ik via pittigere poses zoals de Ploeg en de Schouderstand, aan het afvoeren van overtollig slijm en een diepere ademhaling.’

Van Linda’s zoektocht plukken wij de vruchten: hier drie diepe reinigingsoefeningen voor instant opluchting én innerlijke balans.

7 oefeningen die je hooikoorts verlichten

De yogaleer kent zes reinigingstechnieken die je lichaam bevrijden van afvalstoffen en slijm, maar ook je geest ontlasten en helpen ontspannen: Dhauti, Nauli, Basti, Kapalabhati, Jala Neti en Trataka. De laatste drie zijn erg geschikt bij klachten van hooikoorts en allergie. Kapalabhati doen we als voorbereiding op de houdingen. Doe de andere twee (je vindt ze onderaan de serie) wanneer je wilt, om branderige ogen, een verstopte neus of een loopneus te verlichten.

Vuurademhaling (Kapalabhati)

  1. Reinigt de longen, verzacht druk in je hoofd en balanceert de sinussen uit. Doe deze oefening als je neus niet verstopt is, of doe eerst een Jala Neti.
    Zit rechtop in een houding die je 
prettig vindt. Leg je handen op je knieën. Haal een paar keer diep adem, voel de ontspanning.
  2. Laat nu de inademing vanzelf komen en in je buik stromen. Trek je buik daarna vlot in en adem stevig uit via je neusgaten. Gebruik gerust wat buikspierkracht, als het maar comfortabel blijft.
  3. Herhaal dit ongeveer 10 keer ritmisch, maar stop bij pijn of ongemak.

Oppeppen: Cobra (Bhujangasana)

 hooikoorts verlichten - cobra

Verlicht stress, kikkert op bij dufheid en opent de borst.

  1. Ga liggen op je buik, met je handen naast je lichaam op borsthoogte, de handpalmen plat op de vloer en de vingers naar voren gericht.
  2. Breng op een inademing je borst omhoog en strek je armen; de kracht komt vooral uit je rug. Breng je schouders naar achteren. Houd je bekken en benen aan de grond. Je ellebogen mogen een lichte hoek vormen, zeker als je niet zo lenig bent.
  3. Kijk met zachte blik omhoog richting je wenkbrauwen. Breng je bovenlichaam op een uitademing terug naar de grond.

Uitbalanceren en vocht afvoeren: Brug (Setu Bandhasana)

hooikoorts-verlichten-brug

Deze variant van de Brug opent je borst, balanceert het centraal zenuwstelsel uit en bevrijdt je keel en neus van overtollig vocht en benauwdheid.

  1. Ga liggen op je rug, met gebogen knieën en je voeten naast elkaar, plat op de grond.
  2. Zet je voeten dichter bij je heupen en til op een uitademing je heupen op, terwijl je je armen en voeten in de vloer drukt. Je onderbenen staan nu haaks op de mat en je lichaam is rond als een bruggetje.
  3. Reik met gestrekte armen onder je rug en strengel je vingers ineen; je handen wijzen naar je voeten. Breng je schouders verder naar elkaar toe om je borst meer te openen. Laat je hoofd op de mat rusten. Adem een paar keer rustig door.
  4. Leg je armen opzij en rol je rug af op de mat, van je schouders naar je onderrug en billen. Strek je benen zodat je languit ligt. Rol op je linkerzij* en blijf even zo liggen.

Ruimte maken: Halve Maan (Ardha Chandrasana)

hooikoorts verlichten - halve maan

Opent je longen, verdiept de ademhaling en maakt ruimte in een benauwde of ‘zware’ borstkas. Als je borstkas erg ‘vol zit’ of de oefening ongemakkelijk aanvoelt, kun je je hand op een yogablok laten rusten.

  1. Ga rechtop staan met je voeten op schouderbreedte. Draai je rechtervoet 90 graden en stap er verder mee uit. Buig door naar rechts met een gebogen rechterknie. Laat je rechterhand op de grond rusten en breng het gewicht op de rechtervoet.
  2. Zet je linkerhand in je zij zodat je je borst opent. Til je linkerbeen gestrekt op en strek je linkerarm naar het plafond; je borst opent zich verder.
  3. Zet de linkerhand weer op je heup en je linkervoet weer op de grond. Herhaal de houding naar de andere kant.

Ontstressen en zuiveren: combinatie van Ploeg en Schouderstand

Geschikt voor de meer gevorderde beoefenaar, of doe deze oefening samen met je yogadocent. Het zenuwstelsel onstpant, stress vermindert en eventuele sinusitis (ontsteking van de holten) wordt verzacht. De omgekeerde houding helpt de longen te reinigen. Heb je hoofdpijn, een verstopte neus of weinig energie? Wacht even tot je je beter voelt.

Ploeg (Halasana)

hooikoorts-verlichten-ploeg

  1. Maak, bijvoorbeeld van een stapeltje gevouwen handdoeken, een steuntje voor onder je schouders en bovenrug. Ga erop liggen, je hoofd is nu dus lager dan je rug.
  2. Leg je armen langs je lichaam met de handpalmen omlaag. Buig je knieën en span je buikspieren aan.
  3. Druk op een uitademing je armen in de vloer, rol je onderlichaam op en breng je dijen naar de buik. Reik met je benen in een vloeiende beweging over je hoofd tot je tenen op de grond rusten. Is dit lastig, laat je tenen dan op een laag tafeltje of een yogablok rusten.

Schouderstand (Sarvangasana)

hooikoorts-verlichten-schouderstand.

  1. Ondersteun je onderrug met je handen. Strek je benen een voor een naar het plafond. Maak de lijn van rug en benen alleen kaarsrecht als je wat verder gevorderd bent.
  2. Adem ongeveer een minuut rustig door, tenzij je moeilijker gaat ademen.
  3. Rol voorzichtig je rug af naar de mat, met gebogen knieën. Strek je benen. Ontspan en adem even rustig door. Rol nu op je rechterzij* en blijf even zo liggen.

Jala Neti

Verlicht een verstopte neus of loopneus en bevrijdt de slijmvliezen van opgehoopte 
allergenen, onzuiverheden en vocht. Doe dit niet als je weleens een bloedneus hebt.

  1. Vul een Jala Neti pot of een oude theepot met 0,5 liter lauwwarm water met daarin 1 theelepel zuiver zout opgelost.
  2. Houd je hoofd licht opzij boven een wasbak. Adem door je mond.
  3. Giet voorzichtig water in een neusgat. Doe je hoofd eventueel iets achterover, maar laat het water niet in je keel lopen.
  4. Kantel je hoofd zodat het water naar je andere neusgat loopt, en naar buiten.
  5. Buig tot slot je hoofd voorover, zodat al het water uit je neus wegloopt. Snuit zachtjes je neus.
  6. Herhaal aan de andere kant.

Trataka

Deze meditatieve reiniging brengt rust en kalmeert jeukende of geïrriteerde ogen.

  1. Zet een brandende kaars op ooghoogte neer. Ga ervoor zitten met rechte rug, 
en ontspan. Adem rustig.
  2. Fixeer je blik op de kaarsvlam, zonder te knipperen. 
Je ogen mogen tranen, maar stop bij toenemende irritatie of pijn.
  3. Sluit je ogen na ongeveer een minuut, of als je moet knipperen. Leg een handpalm als een kommetje op elk oog en ontspan weer even.
  4. Herhaal de oefening een paar keer.

En nu weer genieten van de buitenlucht!

Tekst: Astrid Maria Boshuisen, beeld: Saskia van Osnabrugge, styling: Annemieke Paarlberg, visagie: Astrid Timmer, model: Tory Hyndman, toryhyndman.com