Wat heeft yoga jou gebracht? Hoe heeft het je leven veranderd? Zeven lezers vertellen over hun grootste inzicht of doorbraak op de mat. Verlichting in de praktijk, dus.

Overgave aan de wee

Ik sta op het punt mijn tweede zoon te baren. In de keuken word ik overweldigd door snel heftiger wordende weeën. Ik heb de neiging me tegen dit geweld te verzetten, maar weet vanuit mijn ervaring met yoga dat dat me niet gaat helpen. Ik moet proberen het gevoel toe te laten. Maar hóé dan?

Onder een warme douche neem ik actief het besluit om het gevoel niet langer te labelen als ‘pijn’, maar als ‘intense sensatie’. Precies zoals ik zo vaak heb geoefend bij Yin yoga. Bij elke wee moet ik opnieuw het besluit nemen: ik laat het toe, kom maar, het is goed. Dit is precies zoals het moet zijn.

En wow, wat is het intens mooi om te ervaren dat krachtige weeën zelfs lékker kunnen voelen. Intens, levendig en vol van tintelende energie. Soms werkt het niet, dan komt er een wee die echt alleen maar voelt als pijn. Bijna theatraal geef ik me dan over aan de pijn. Na uren van voor mij ultieme Yin yoga, komt mijn zoon ter wereld. Compleet relaxed en gezond. Net als ik.

  • Ruby van Zwoll

Opgeschoond

Drie jaar geleden was ik depressief. Soms voelde het alsof er een groot zwart schaap op mijn borst zat, waardoor alles zwaarder werd en ik moeite had met ademen. Alleen op de mat lukte het om even uit mijn gedachten te stappen en om mijn angsten opzij te zetten. Op een ochtend die ik voornamelijk huilend had doorgebracht, zei ik tegen mezelf dat er echt iets moest veranderen. Ik had me ingeschreven voor een yogales in de buurt. Ik twijfelde nog of ik niet beter naar een andere les kon gaan die op een ander tijdstip werd gegeven.

Ik annuleerde de les, maar een paar minuten later bedacht ik me. Iets in mij zei dat ik naar deze specifieke les moest. In de studio arriveerde Anshu, een Indiase vrouw. Ze straalde zo veel positiviteit en liefde uit dat de energie in de studio naar een hoger niveau werd getild. In plaats van de reguliere yogales bleek haar breathwork workshop op het programma te staan. Breathwork bleek een ademhalingstechniek waarbij je door diep in en uit te ademen, afreist naar de verschillende lagen in jezelf. Ik voelde de energie door mijn hele lichaam stromen.

Mijn handen en voeten tintelden. Ik liet talloze tranen, maar aan het einde van de sessie vond ik rust, kalmte en vertrouwen. Het voelde alsof ik was opgeschoond van negatieve energie. Ik voelde heel veel liefde en had het gevoel dat alles goed zou komen. Ineens was alles duidelijk en helder in mijn hoofd. Die dag besloot ik mijn leven te veranderen. Zes maanden later ging ik naar Anshu’s breathwork retreat op Bali. Inmiddels geef ik zelf yoga- en meditatielessen, en help ik vrouwen met een depressie om door middel van yoga en meditatie een lichtpuntje te creëren in hun leven. Net zoals yoga mij destijds heeft geholpen.

  • Emilie Spinhoven

Het deurtje in mijn hart

Mijn man leerde Jessy per toeval kennen via zijn werk. Ze bleek yogales te geven aan mensen met fibromyalgie, een diagnose die ik in 2016 kreeg. Door deze aandoening liep het met yoga telkens mis. Hoewel ik me na een les mentaal opgekikkerd voelde, weigerden mijn knieën in de Duif en mijn ellebogen in de Neerwaartse Hond. Acute ontstekingen deden me sindsdien een ander pad dan dat van yoga bewandelen. Via revalidatie stonden krachtoefeningen, cardio en Tai Chi op het programma. Wat was ik blij dat ik zonder risico op blessures weer kon bewegen. Toch miste ik de energie van yoga.

Na de toevallige ontmoeting met Jessy gingen mijn man en ik op een juli-avond mee naar een les bij haar thuis. Wat voelde het zalig om daar aan het begin van de les gewoon te liggen, met de laatste zonnestralen op mijn gezicht en geluiden van spelende kinderen uit de aanpalende tuinen op de achtergrond.

Ik had me lang niet meer zo licht gevoeld. Een jaar ervoor was mijn moeder na een heftig ziekbed gestorven en sindsdien had het geleken alsof ik door modder ploeterde. Maar daar op mijn matje, in dat sfeervolle kamertje met de witgeschilderde plankenvloer, kaarsjes en wierook op de vensterbank, inspirerende muziek en Jessy’s geruststellende stem, kwam ik weer tot mezelf. Het voelde alsof er na lange tijd weer een deurtje in mijn hart openging. Een deurtje waarachter ik mezelf als klein meisje terugvond, toen ik me nog urenlang kon verliezen in tekenen, lezen, fantaseren, spelen.

Als ik het moeilijk heb, denk ik aan Jessy’s lessen. Dan voel ik me opgelucht, want ik weet dat er altijd nog yoga is in dat gezellige kamertje op de eerste verdieping.

  • Martine Gabriels

Doorbraak

Mijn grootste valkuil in het leven: bevriezen. Een toestand waarin ik niet bij mijn gevoel kan komen; ik word dan bijna letterlijk een ijsstandbeeld. Het effect is dat de irritatie bij de ander naar een kook­punt stijgt, omdat ik hem of haar lijk te negeren.

Ik besef: dit is niet wie ik wil zijn. Ik lees over yoga, en dan met name over de Ujjayi ademhaling. Met Ujjayi kun je tijdens fysiek uitdagende poses nog steeds diep ademhalen. De achterliggende gedachte: als je kalm kunt blijven tijdens dit soort momenten in je practice, kun je dat ook tijdens moeilijke situaties in het dagelijks leven. Ik oefen elke ochtend. Via mijn luchtwegen transporteer ik adem en energie door mijn hele lichaam. Dit voelt fijn, ik heb contact met mezelf. Soms lijkt de flow te stagneren, alsof ik een blokkade in mijn systeem tegenkom. De blokkade voelt als een blok beton.

Mijn eerste impuls is kracht bijzetten, dat blok wegduwen. Helaas, dat werkt niet. Ik besluit contact te maken met het blok. Het transformeert tot een soort stootkussen. Dit voelt al minder bedreigend. Ik omarm het kussen en het loopt langzaam leeg. Mijn flow herstelt zich. Het is woensdag en ik heb een moeilijk werkgesprek. De spanning in mij loopt op.

Rustig blijven, blijven ademen. Dan komt het hoge woord bij de ander eruit: ‘Ik wil dat je wat anders gaat zoeken.’ Mijn lichaam verstijft. Ademhalen, giert het door mijn hoofd. Ik maak contact met de knoop in mijn maag, luister naar de boodschap. Dan hoor ik mezelf zeggen: ‘Ik voel me beoordeeld als een vis die in een boom moet klimmen. Ik heb behoefte aan meer ruimte en meer klussen die aansluiten bij mijn passie.’ Trots verlaat ik het gesprek. Mijn ademhaling en mijn gevoel hebben mij geholpen een oud patroon, het bevriezen, te doorbreken.

  • Norbert Vincent

Grenzen verkennen

Mijn eerste yogales. Iedereen ontspant in Savasana. En ik? Ik voel de slappe lach opkomen. Stiekem kijk ik om me heen. Iedereen is rustig, of lijkt het in ieder geval te zijn. Ik dwaal af. Ik vraag me af wat ik hier doe. Ik verveel me. Laat mij maar lekker actief zijn. Toch ga ik een week later nog een keer. Eigenlijk vind ik de yogales best leuk, en Savasana is lollig.

Twee jaar later, eind jaren 90, heb ik zo’n rugpijn dat een blokje om al voelt als een marathon. Ik ben 28, maar voel me allesbehalve jong. Ik heb uitstralingspijn in één been. Ik slaap slecht. Naar de kroeg? Dansen? Uit eten? Sporten? Ik zou niet weten hoe. Ik werk zo’n vijftig uur per week en ineens kan ik niets meer. Mijn lijf zegt: stop, genoeg.

Mijn moeder stelt voor naar yoga te gaan. Het heeft haar erg geholpen toen zij met een hernia kampte. Na die twee lessen ben ik niet meer geweest, maar toch stem ik toe. Ik wil hoe dan ook beter worden. En dan blijkt dat ik iets nog wél kan! Yoga. Niet alles lukt, maar ik ontdek al snel dat ik creatief genoeg ben om houdingen aan te passen aan mijn lichaam. Ik krijg de ruimte om naar mijn lichaam te luisteren. Dat is precies wat ik nodig heb.

Confronterend? Ja, absoluut. Maar stap voor stap voel ik vooruitgang. Verken ik mijn grenzen en, nog een stap verder, kan ik beter naar die grenzen luisteren. Twintig jaar later. Inmiddels ben ik al jaren zo goed als vrij van rugpijn. En geef ik ruim veertien jaar yogales. Kan ik zelf alles? Nee, zeker niet. En dat hoeft ook niet. Om met Jules Deelder te spreken: binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten.

  • Helga van Geldrop

Vruchtbare grond

Ongeloof, verdriet, schaamte, schuld: de emoties vechten om voorrang als ik na een kijkoperatie onverwacht te horen krijg dat ik op een natuurlijke manier geen kinderen kan krijgen. Ik voel een diep, zwart gat in mijn buik. ‘Gelukkig is er nog ivf,’ zegt de arts. Die eerste ivf-poging doe ik er even bij. In mijn werkagenda staat af en toe ‘afwezig’ en dat is het enige wat ik deel. De poging mislukt. Ik krijg

het advies mijn eileiders te laten verwijderen voordat we verdergaan. Als ik op een nacht zwetend wakker word, valt het kwartje. Het is voor mij het eerste echte signaal van intuïtie: een ‘weten’ zonder twijfel. Dit ga ik niet doen. De vrouw in mij roept heel hard dat kwetsbare grond niet vruchtbaarder zal worden door die met grof geschut om te ploegen.

Dan denk ik aan yoga. Een jaar eerder volgde ik een eerste les. Ik had zo’n joelend Fido Dido-mannetje in mijn hoofd rondrennen, rust was ver te zoeken. Toch triggert iets me om weer naar yogales te gaan. Moet ik niet gewoon kijken of dat mannetje rustig kan worden? En of ik contact met mijn lijf kan maken, ook al vind ik dat vaag klinken? Ik wil gewoon voelen. Niet denken, maar vóélen hoe het met me is. En de moeilijke beslissingen in het ivf-proces niet alleen

met mijn hoofd, maar ook met mijn hart maken. Maar dan moet ik wel de taal van het hart leren. Een yogastrippenkaart later ben ik verkocht. Van onzeker, onrustig en moe als ik de les binnenkom, tot rustig en stevig erna. Nog een paar strippenkaarten verder is er iets fundamenteel veranderd. Ik ben geen wandelende boom meer die overal naartoe getrokken wordt. Ik voel wortels, eigen wortels die diep de grond in gaan en me een fundament geven. En zo ontstaat, met ivf, de vruchtbare bodem waaruit onze mooie dochter Annabloem wordt geboren.

  • Stefanie Stolp

Panta rhei

Wekenlang had ik ernaar uitgekeken. Het cocktailfeest voor mijn veertigste verjaardag. Samen met vrienden had ik avondenlang vergaderd over de aankleding, de muziek, de lekkerste cocktails. Over wie we zouden uitnodigen en wat we aan zouden doen. Het knalfeest van het jaar, dat moest het worden. Met meer dan honderd gasten en een dj. Heerlijk leek het me, eventjes los en dansen tot diep in de nacht. Ik zat bij de zwemles van mijn dochter, toen de zwemjuf naar me toe kwam. ‘Zondagochtend om half acht afzwemmen,’ zei ze bars.

Dat was de ochtend na het feest! ‘Kan het echt niet een ander keertje?’ piepte ik nog. Maar nee, daar konden ze niet aan beginnen. Mijn dochter sprong een gat in de lucht van blijdschap. Na drie jaar zwemles was het eindelijk zover. Maar ik kon alleen maar denken: waarom nu? Nog steeds beteuterd stond ik de volgende morgen op de yogamat. Van dansen tot diep in de nacht zou nu niets meer komen. Ik moest immers de ochtend na het feest om zes uur op. Wat baalde ik!

Terwijl ik mijn armen verstrengelde in de Adelaar, dwaalde mijn blik af naar buiten, naar de ronddraaiende schoepen van het gemaal in het kanaal verderop. Ineens besefte ik het. Panta rhei. Alles stroomt en verandert. Niets vergaat. Het feest zou niet gaan zoals ik graag wilde, maar het zou wel gaan zoals het zou gaan. En ik kon daar alleen maar in meegaan.

Uiteindelijk werd het natuurlijk toch een knalfeest. Iedereen zag er prachtig uit en had de heerlijkste cocktails meegebracht. Van mijn beste vriendinnen kreeg ik een superzachte wollen yogamat cadeau. En na een heel kort nachtje zaten we op tijd in het zwembad om onze dochter aan te moedigen. Met een paar energiedrankjes, die ik bij de yogamat cadeau had gekregen.

  • Nienke van der Staay