Prana; een energie die voortdurend in en om je heen beweegt. Volgens oude yogatradities is deze levenskracht de sleutel tot vitaliteit, balans en helderheid. Ontdek wat prana precies is, hoe het door je lichaam stroomt en wat je zelf kunt doen om die stroom te versterken.

Wat is prana?

Prana is de levensenergie die aanwezig is in alles wat leeft. Het is meer dan adem: het zit in de lucht die we inademen, het voedsel dat we eten, het water dat we drinken en zelfs in zonlicht. Prana is de energie die je nodig hebt voor vitale activiteiten als ademhalen, praten, bewegen, denken, verteren en voelen. Geen wonder dus dat de staat waarin deze energie verkeert direct invloed heeft op je lichamelijke en geestelijke gezondheid. Als prana goed stroomt voel je je energiek en opgewekt. Blokkades in de energiestroom zorgen voor lusteloosheid en onbalans.

Volgens de yogafilosofie heeft een mens drie lichamen: het fysieke (zichtbare) lichaam, het astrale lichaam (de bron van je denken, voelen en handelen) en het spirituele lichaam (dat reïncarneert). Prana stroomt vooral door het astrale lichaam.

Prana stroomt via vijf vayu’s in het lichaam. Deze stromingen van prana hebben elk een specifieke richting, plek en functie in het lichaam. Zijn ze in balans, dan stroomt je levensenergie vrij. Hier lees je meer over de vijf vayu’s.

Prana en ademhaling

Om prana te stimuleren helpt het om bewust te ademen, gezond te eten, in de zon te zijn en je te verbinden met positieve mensen. Waar prana en de vayu’s al eeuwen meegaan als belangrijke begrippen in de yogatraditie, kun je hedendaags ademwerk zien als prana en vayu’s in een modern jasje. “Ademwerk heeft veel raakvlakken met de vayu’s, ook al gebruiken we in ademwerk andere woorden,” zegt ademcoach en trainer Rob Koning van Mr. Breath.

Ademen doet wat met je zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit een sympathisch deel, ook wel het gaspedaal of de actiestand genoemd, en een parasympatisch deel. Dat is de zogenaamde online en offline stand. Als je lusteloos bent, sla je door in offline. Je zou dan kunnen focussen op je inademing om weer online te komen, bijvoorbeeld met de energie-opwekkende oefening. Wil je juist kalmeren en aarden, dan kun je focussen op een langere uitademing om de offline te stimuleren. Het tempo van je ademhaling gaat dan vanzelf omlaag.

Een andere knop waaraan je kunt draaien, is de plek van je ademhaling. Als je bewust richting je buik ademt, word je rustiger. Adem je hoger, vanuit de borst, sta je weer meer ‘aan’.

Ademwerk als prana-boost

Ademwerk is een moderne manier om met prana en de vayu’s te werken. Verschillende ademgebieden in het lichaam komen overeen met de vijf vayu’s. Door ademhaling bewust te sturen beïnvloed je je welzijn direct.

Praktische oefeningen

Ademcoach Rob Koning geeft drie toegankelijke oefeningen:

  • Energie opwekken:
    • Neem een actieve, zittende houding aan.
    • Buig je armen, houd je ellebogen tegen je flanken, maak zachte vuisten.
    • Strek je armen recht omhoog bij de inademing en open daarbij je handen.
    • Breng je armen bij de uitademing terug naar de flanken.
    • Ga door met deze pompende beweging, terwijl je diep in- en uitademt door je neus.
    • Doe dat in hoog tempo in drie rondes van 25 ademhalingen, met tussen de rondes door een pauze van zo‘n twee minuten.
    • Voel na en laat de adem weer ‘normaal’ worden.
  • Landen in overgave en balans:
    • Neem een actieve, zittende houding aan met de schouders laag.
    • Adem zo diep als je kunt in door de mond en houd de adem vast zolang als comfortabel voelt.
    • Laat vervolgens de uitademing in één keer ‘vallen, alsof je het ventiel eruit trekt.
    • Zucht zo lang mogelijk uit met een ontspannen middenrif.
    • Herhaal dat gedurende vijf minuten en blijf daarna even zitten om te voelen wat het met je heeft gedaan.
  • In drie stappen naar ontspanning:
    • Ga zitten of liggen, sluit je ogen en ga met je aandacht naar je ademhaling. Blijf die volgen zonder er iets aan te veranderen. Merk een afleidende gedachte op en keer terug naar de adem. Doe dat drie minuten.
    • Plaats nu je handen op je buik, met je linkerhand laag en je rechterhand hoog, zodat je contact maakt met het hele buikgebied. Bij de inademing beweeg je je buik en handen bewust naar buiten om je buik los te masseren. Doe dit ook drie minuten.

 

*Dit artikel kom uit Yoga #1 2025 en is ingekort voor online. Meer lezen? Bestel het nummer hier.

Word nu voor een jaar lid en ontvang vier keer per jaar het magazine cadeau.