Je voelt je tevreden over je leven, je bent in balans: krachtig, geaard. Totdat… die oude pijn ineens weer opduikt. Was je dat stadium niet al lang gepasseerd?! Volgens de yogafilosofie is die pijn een resultaat van ‘oude zaden’ die in het verleden zijn geplant. Goed nieuws: die oude pijn kun je opruimen of zelfs voorkomen. Plant nieuwe zaadjes en creëer meer positiviteit in je leven.

Vrienden noemen je soms plagend Boeddha. Want jij haalt altijd wel iets positiefs uit een situatie. En als het even ouderwets klote gaat, ga je terug naar je ademhaling en weet dat ook dit moment voorbijgaat. Maar dan is het zondagmiddag. Er staat een familieverjaardag op het program. Zodra je over de drempel stapt, maakt je zus meteen een vervelende opmerking over je kleding. Je voelt je weer twaalf in plaats van halverwege de veertig. En in plaats van rustig te reageren, zoals je normaal gesproken doet, haal je, veel sterker dan je je voelt, hard uit naar je zus. De toon is gezet. Eenmaal knabbelend op een stuk taart voel je je kalmte weer terugkeren. Wat gebeurde er nou net? Hoe kan het dat je op alle fronten in je leven rustiger, vrolijker en vrijer bent geworden, maar dat je angst voor afwijzing elke keer weer oplaait? Natuurlijk kun je hier hele psychologische theorieën op loslaten over systemisch werk, maar een veel eenvoudiger antwoord is te vinden 
in de yogafilosofie.

Tel tot 10

De yogafilosofie zegt dat elke keer 
dat je iets denkt, doet of zegt, je een zaadje in je geest plant dat op een later moment ontkiemt. Dat kan over tien minuten zijn, maar ook over tien jaar. Met andere woorden, alles wat 
jij in het nu ervaart, heeft niets met het nu te maken. Het is simpelweg een zaadje uit het verleden dat nu opkomt. Dit alleen al maakt dat je direct afstand kunt nemen. Je ervaring zegt ook niets over degene die je tegenover je hebt. Krijg je een berisping van je baas en vind je hem een eikel? Misschien denkt een collega wel dat je baas zijn opmerking naar jou heel rustig en redelijk brengt. Jouw baas is dus niet een eikel vanuit zichzelf, het is jouw kleuring, jouw geplante zaad uit het verleden die maakt dat je je baas zo ziet.
Dit is geen eenvoudige materie, 
want van je baas kun je zeggen dat je ergens wel weet dat het geen slecht mens is. Maar Hitler? Of een hedendaags voorbeeld van een man waar mensen niet onverdeeld liefdevol over denken: Donald Trump? Zelfs dan kun je niet zeggen dat deze heren slechte mensen vanuit zichzelf zijn, simpelweg omdat ook zij aanhangers hebben (gehad) die ánders naar hen kijken.

Alles wat je nu denkt of zegt, plant een zaadje dat op een later moment ontkiemt

Terug naar je baas. Het is belangrijk hoe jij in dit nu reageert. Snauw je naar hem als hij tegen je tekeergaat? Dan plant je weer hetzelfde zaad in je geest, waardoor zo’n dergelijke situatie zich in de toekomst zal herhalen. Er zal dan dus iemand snauwen tegen jou. Dit is goed nieuws, want nu je weet hoe het in elkaar steekt, kun je er ander gedrag voor in de plaats zetten. Jij bepaalt hoe jouw toekomst eruitziet! 
Voor de mensen die nu echt hun baas voor zich zien: moet je alles dan maar pikken? Nee, dat niet. Wees je alleen bewust van je eigen kleuring.
Ondanks je vernieuwde inzichten, kan het zo zijn dat deze situatie een aantal keer terugkomt. Want dat is het vervelende met zaden; ze moeten allemaal ontkiemen voor ze verdwijnen. Of je kunt ze opruimen vóór ze uitkomen – daarover later meer.

Om te beginnen is het zaak geen nieuwe slechte zaden meer te planten en te zorgen voor meer positieve zaden. En dat doe je zo:

Stap 1 Neem afstand

Het adagium ‘tot 10 tellen’ komt weliswaar niet uit de yogafilosofie, het is goed toepasbaar op het moment dat je in een vervelende situatie zit. Kijk naar jezelf en de gebeurtenis zoals je naar een film kijkt. Jouw personage speelt weliswaar de hoofdrol, maar jij bent dat niet. Door alleen te observeren, schep je ruimte. 
En maak je geen zorgen als dit niet meteen lukt. Er komt vanzelf een moment dat je in the heat of the moment merkt: ‘Ik laat me niet meer meeslepen’.

Mooi, dan is het tijd voor stap 2.

Stap 2 Plant een positief zaadje


Dat doe je door precies het tegenovergestelde te doen van wat je normaal zou doen in een vervelende situatie. Wees liefdevol op momenten waarop je normaal hard of streng bent. Wees ontspannen daar waar je normaal gehaast bent. Is het bij jou thuis elke ochtend gekkenhuis, omdat de kinderen op tijd naar school moeten? Doe het dan eens juist heel rustig aan: smeer met aandacht boterhammen en lever je kinderen met een ontspannen glimlach af op het schoolplein. Je zult merken dat wat jij plant, je op een dag oogst. Want zo werken zaden. Denk aan een mangopit: daar kan een boom uit groeien van zes meter hoog. Iets om over na te denken als je de volgende keer op je partner moppert.

Meer positiviteit in je leven? Plant hogere zaden

Positief denken

Het is niet zo dat alleen ‘slechte’ gedachten of gedragingen zaden planten in je geest. Ook als jij een positieve gedachte hebt of bijvoorbeeld een oud omaatje helpt met haar boodschappen in de supermarkt, plant je zaad voor de toekomst. Van de positieve zaden heb je uiteraard minder last dan van de negatieve. Immers, wie wil er geen positiviteit in zijn leven? Toch zijn ook positieve zaden niet zaligmakend. Stel je voor dat jij yoga bent gaan doen om een krachtig, jeugdig en slank lichaam te krijgen. Je bent een toegewijde leerling en doet vol aandacht en positieve gedachten je oefeningen. En inderdaad, na verloop van tijd krijg je dat krachtige, lenige lichaam waar je zo van droomde. Totdat je om een bepaalde reden stopt met je practice. Misschien ben je wel zwanger of verandert je werkschema, waardoor oefenen lastig is. Dan raken de positieve zaden, waardoor jij je lichaam ervaart als krachtig en lenig, op. Je hebt weer een blubberbuikje en kunt nauwelijks je tenen aanraken. Het resultaat is dat je je nu nog vervelender voelt dan voordat je regelmatig je practice deed. Nu weet je dat het kan, maar lukt het niet meer. Er is niets moeizamer dan een moment nastreven van ‘toen je 
het zo goed deed’. Of het nou gaat om hardlopen, diëten of regelmatig mediteren, als het niet meer lukt, 
is dat gewoon verschrikkelijk 
frustrerend.

Hogere zaden

Gelukkig heeft de yogafilosofie ook hier een antwoord op. Er is een manier om positieve zaden, ook wel hogere zaden genoemd, te planten die nooit uitgewerkt raken. Deze hogere zaden hebben een sterk transformerende werking. Uiteindelijk, zo vertelt de yogafilosofie, veranderen deze hogere zaden je lichaam in een lichaam van licht, maken jou tot een engelachtig wezen. Een hedendaagse vertaling hiervan is: hogere zaden brengen je verlichting.

En nu concreet. Elke dinsdagochtend help je dat oude omaatje met haar boodschappen. Op zich al een heel goede, positieve daad, maar de volgende keer besluit je dat je een hoger zaad wilt planten. Je helpt haar daarom met nog meer aandacht dan normaal. Mediteer vervolgens op het denkbeeld dat alles om je heen neutraal is. Je schreeuwende baas ís geen eikel, jij ziet hem als eikel. Jij kunt een ouderwetse bamboe-pen zien als pen, een koe zal het stokje bamboe zien als lekker hapje. Niets is iets vanuit zichzelf: een voorwerp, mens of gebeurtenis wordt pas iets als jouw geest er wat van vindt. Door je te oefenen in deze manier van denken, ga je heel anders tegen de wereld aan kijken. Niets is persoonlijk, niets is vastomlijnd, alles is energie. Let it be.

Opruimen

Je bent nu bezig met hoge zaden planten. Dat is mooi en zal zeker meer positiviteit in je leven brengen. Maar wat gebeurt er met al die slechte zaden die nog in je zitten, wachtend om te ontkiemen? Ben je aan de tand des tijds overgeleverd tot die allemaal op zijn? Nee, je kunt zelf tegengif ontwikkelen om de slechte zaden te stoppen nog voordat ze uitkomen.

Dit tegengif bestaat 
uit vier verschillende stappen:
  1. Naar de basis
    Je kijkt naar wat je (per ongeluk) aan slechte zaden hebt geplant. Want als je je niet bewust van 
iets bent, kun je het ook niet veranderen.
  2. Voel spijt
    Denk terug aan de dingen die 
je verkeerd hebt gedaan en voel spijt. Daarmee bedoelt de yogafilosofie niet dat je je schuldig moet voelen. Je schuldig voelen is een nutteloze bezigheid en met die negatieve gedachten plant je negatieve zaden. Daarom wordt dit ‘intelligente spijt’ genoemd: je weet dat je handeling een enorme weerslag heeft gehad op je geest en neemt het krachtige besluit dit niet meer te doen.
  3. Bedenk het juiste tegengif
    Neem bijvoorbeeld het besluit om iets niet meer te doen. Of bied je excuses aan aan iemand die je per ongeluk pijn hebt gedaan.
  4. Je geest kleurt alles
    Laat het denkbeeld dat niks iets is vanuit zichzelf, weer door je heen gaan. Als je je bewust wordt dat jouw geest alles invult en kleurt, is dat de laatste stap om afstand te nemen van slechte za den en ze daarmee te vernietigen.

Door enerzijds hogere zaden te planten en anderzijds de slechte te stoppen, schoon je jezelf op van negativiteit en creëer je een lichtere toekomst. Door bewuste keuzes te maken in het heden, ben je aardig voor de persoon in de toekomst. Dus als je vrienden je weer gekscherend Boeddha noemen? 
Plant dan prachtig zaad door ze een zonnige glimlach te schenken!

Door bewuste keuzes in het heden, ben je aardig voor de persoon in de toekomst

Illustraties: Lisa Junius