Patanjali, de zogenaamde ‘vader’ van de yoga, bedacht het 8-voudige pad, aanwijzingen voor hoe te leven. Dit pad helpt je te leren leven als een ware yogi. Maar de zevenduizend jaar oude teksten zijn geen makkelijke kost. Daarom in dit artikel meer uitleg over de 8 stappen, en hoe deze toe te passen in het moderne, dagelijks leven.

Over het achtvoudige pad

In ongeveer tweehonderd korte zinnen bevatten de Yoga sutra’s van Patanjali een leer die je geacht wordt samen met een goeroe (leraar) te beoefenen. Het is geen stappenplan in de zin van: ‘doe eerst dit, dan dat’. Het is eerder een beschrijving van wat er allemaal gebeurt wanneer je je spiritueel ontwikkelt. Het proces focust zich op het verzamelen van voldoende energie om de illusie van het dualisme te doorbreken.


Het 8-voudige pad bestaat uit:

Yama – Ethische Leefregels

Yama’s zijn morele principes die onze interacties met anderen beïnvloeden. Denk aan Ahimsa (geweldloosheid), Satya (waarheidsgetrouwheid), Asteya (niet stelen), Brahmacharya (zelfbeheersing), en Aparigraha (niet-hebzuchtig zijn).

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: streef erna o vriendelijk te zijn voor jezelf en anderen, terwijl je met Satya eerlijkheid nastreeft, zelfs wanneer dit moeilijk is.

Niyama – Persoonlijke Discipline

Niyama’s gaan over innerlijke discipline en spirituele gewoontes. Dit omvat Saucha (zuiverheid), Santosha (tevredenheid), Tapas (volharding), Svadhyaya (zelfreflectie), en Ishvara Pranidhana (overgave aan een hoger principe).

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: je kunt bijvoorbeeld elke dag mediteren om Santosha te ontwikkelen, en Tapas versterken door trouw te blijven aan je doelen.

Asana – Lichamelijke Houdingen

Asana’s zijn de fysieke yogahoudingen die je helpen stabiliteit en comfort te vinden. Ze ondersteunen niet alleen je fysieke gezondheid, maar dragen ook bij aan mentale helderheid en emotionele balans.

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: door regelmatig asana’s te beoefenen, houd je je lichaam sterk en flexibel, en bereid je je geest voor op meditatie. Probeer bijvoorbeeld deze les van Anette

Pranayama – Beheersing van de Adem

Pranayama verwijst naar ademhalingstechnieken die je helpen om je levensenergie (prana) te reguleren. Door regelmatig pranayama te beoefenen, kun je stress verminderen, je concentratie verbeteren en innerlijke rust vinden.

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: een eenvoudige oefening is bijvoorbeeld de vierkante ademhaling (ook wel: box breathing): vier tellen inademen, vier tellen vasthouden, vier tellen uitademen, en opnieuw vier tellen vasthouden.

Pratyahara – Terugtrekken van de Zintuigen

Pratyahara betekent dat je je zintuigen terugtrekt van externe prikkels, zodat je je aandacht naar binnen kunt richten. Dit is een goede voorbereiding op meditatie.

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: oefen pratyahara door af en toe tijd vrij te maken zonder elektronische apparaten en je te concentreren op je innerlijke ervaringen.

Dharana – Concentratie

Dharana is het richten van je aandacht op één punt, wat je voorbereidt op meditatie. Dit kan bijvoorbeeld door je te concentreren op je ademhaling of een object zoals een kaarsvlam.

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: regelmatige beoefening van dharana helpt je om je gedachten te kalmeren en meer in het moment te leven.

Dhyana – Meditatie

Dhyana is de staat van meditatie waarin concentratie vanzelfsprekend wordt. In deze diepere bewustzijnstoestand vervaagt de grens tussen jou en het object van je meditatie.

Zo pas je het toe in het dagelijks leven: door regelmatig te mediteren, kun je een diepe rust en verbondenheid ervaren, wat je helpt om beter met stress en angst om te gaan.

Samadhi – Verlichting

Samadhi is het uiteindelijke doel van het achtvoudige pad, waarin je eenheid ervaart met het goddelijke. Het is een transcendente staat waarin het ego oplost en je puur bewustzijn ervaart.

Hoewel Samadhi moeilijk te bereiken is, brengt elke stap op het achtvoudige pad je dichter bij deze staat van ultieme vervulling.

Illustratie: Ingrid Bockting