Ze bestaan: de ‘echte’ yogi’s die helemaal op de yogamanier leven. Ze mediteren, doen geen vlieg kwaad, oefenen hun asana’s. Maar hoe haalbaar is het voor een westers druk mens te leven volgens het achtvoudige yogapad? Presentator Froukje Jansen komt met haar groene levensstijl een heel eind.

Waar komt jouw liefde voor de natuur vandaan?

‘Als kind maakte ik me grote zorgen over de manier waarop we met de natuur omgaan. Veel kinderen vinden het zielig wanneer een koe wordt geslacht. Bij mij ging dat gevoel niet meer weg. Ik heb nooit kunnen begrijpen waarom we datgene vernietigen waarmee we zo verbonden zijn. Ik geloof dat de buitenwereld een afspiegeling is van onze binnenwereld. Als ik kijk naar de staat van de aarde, moet ik concluderen dat we als mensheid in onze binnenwereld in veel opzichten vervuild en verarmd zijn. Een pijnlijk besef. Tegelijkertijd is het ook een wake-up call; het helpt ons bewuster te worden van onze gedachten en handelingen. Die kunnen zo een bron van heling worden.’

Ik zie een vinkje bij mediteren; wat brengt het je?

‘Het geeft me ruimte, alsof mijn gedachten minder aan me kleven. Voor mij is het een manier om me te verbinden met het leven zelf. Maar dansen, een goed gesprek voeren of in de natuur zijn kan net zo goed een gevoel van verbondenheid oproepen. Soms overkomt dat me spontaan, maar ik geloof dat het ook belangrijk is het actief op te zoeken. Ze zeggen weleens: je moet vinden en niet zoeken, maar een oude dansleraar zei ooit tegen me: “In stilstaand water komt salmonella”. Dat heb ik altijd onthouden.’

Doe je regelmatig asana’s?

‘Ja, ik geef zelf af en toe een yogales en ik doe geregeld een practice. Je moet zelf bewegen om te weten wat jou beweegt. Tijdens yogaoefeningen ervaar ik soms dat het leven door mijn lijf stroomt en dat ik onderdeel ben van dat leven. Een gezond en lenig lijf geeft ruimte – al gaat yoga bij mij niet om het leveren van een prestatie, maar juist om het voelen, om verzachting. Een oefening in overgave. Daarin oefen ik al heel lang en moet ik kennelijk veel leren, haha!

Als kind begon ik met turnen en daarna studeerde ik dans. Ik leerde mijn lichaam steeds beter beheersen. Ik wilde het ondergeschikt maken aan mijn wil, maar ontdekte gaandeweg dat samenwerken met mijn lichaam veel constructiever is.

Hierin zie ik overigens een grote overeenkomst met hoe wij met de aarde omgaan. Vroeger leefden we in symbiose met de natuur, maar na de opkomst van de Industriële Revolutie wilde de mens de natuur controleren en overheersen, en raakten we ervan afgescheiden. Hier worden we ons gelukkig steeds bewuster van. Er ontstaat een nieuwe relatie met de natuur; we gaan weer met haar samenwerken. Dat vind ik bemoedigend.’

Hoe zorg je dat je de aarde geen geweld aan doet?

‘Ik eet geen vlees, denk na over hoe ik me kleed, en binnenkort ga ik klimaatneutraal wonen in het project Schoonschip. Je kunt veel doen. En toch: natuurlijk weet ik dat ik een footprint achterlaat. Ik doe m’n best en probeer met mijn programma’s, maar ook in de gesprekken die ik voer, het maatschappelijk debat hierover aan te zwengelen. Ik wil ook zeker niet de indruk wekken dat ik het antwoord heb. Alleen door naar elkaar te luisteren, ons met elkaar te verbinden kunnen we de hedendaagse problemen het hoofd bieden. Niet doceren, maar inspireren. Dat vraagt om een open houding. Uiteindelijk gaat het altijd om liefde en het besef van onze onderlinge verbondenheid. Dat betekent dat je hoe dan ook invloed hebt.’

Dit klinkt toch wel als de ultieme yogi…

‘Nee hoor, ik geloof dat ik oefen in menselijkheid. Natuurlijk bega ik geregeld stommiteiten, en denk ik soms: ach, Froukje, heb je hier nou helemaal niks van geleerd? Gelukkig kan ik om mezelf lachen, en dan lacht het leven terug!’

Froukje is mede-auteur van het boek Duurzaamheid van binnenuit en bestuurslid van het NatuurCollege.

Beeld: Iris Planting