Een retraite in het alom geprezen holistisch centrum Kamalaya in Thailand stond jarenlang hoog op het verlanglijstje van reisjournaliste Monique Jansse. Nu kan ze erheen, op het juiste moment. Want ze heeft nogal wat stof tot nadenken, sinds ze voor het eerst in 28 jaar haar vader weer zag.

Het verhaal achter Kamalaya Wellness Sanctuary fascineert me mateloos. Eigenaar John, een charismatische Amerikaanse zestiger, vertrok als jong ventje al naar Azië om daar duizenden kilometers te fietsen. Hij bleef uiteindelijk zeventien jaar in een ashram in de Himalaya wonen, waar hij oosterse religies bestudeerde. Hier ontmoette hij zijn huidige vrouw Karina, die traditionele Chinese geneeskunde studeerde. Samen verhuisden ze naar Kathmandu.

Na een aantal jaar kreeg John gezondheidsproblemen en hij ging naar het Thaise eiland Koh Samui om daar te herstellen. Toen hij vanuit zijn herstelplek naar zee wilde lopen, moest hij door een dicht tropisch regenwoud, waar hij bij een grot op een ceremonie van Thaise monniken stuitte. Hij kwam erachter dat deze grot al eeuwen door monniken werd gebruikt om lange tijd in afzondering te mediteren. Nog verder afdalend kwam hij op een van de mooiste verlaten stranden van Koh Samui terecht. Hij wist het meteen: dit was het land waar hij naar verlangde, waar hij en zijn vrouw samen hun droom zouden kunnen verwezenlijken. Die droom was het opzetten van een holistisch centrum waarin alle Aziatische disciplines samenvloeien, om met die combinatie gasten weer terug te brengen bij hun ware potentieel. En… deze plek bleek te koop.

Gezond, fit en blij

Nu, elf jaar later, staat hier een van de mooiste retreats waar ik ooit geweest ben, en ik heb er echt al heel wat gezien. Vanwege de ongelofelijke schoonheid van de tuinen, waarin de oorspronkelijke begroeiing en reuzenstenen zo veel mogelijk zijn behouden, de architectuur, de uitgekiende wellbeing programma’s, het yogadek met adembenemend uitzicht, de onovertroffen keuken, het maagdelijk witte strand. Maar vooral ook vanwege de oprechte intentie van iedereen die hier werkt om jou als een beter, gezonder, fitter, blijer mens terug naar huis te laten gaan. Dat voel je in elke vezel van deze plek.

Mijn dag begint op het yogadek, met uitzicht over zee

Er heersen een toewijding en opgewektheid die aanstekelijk werken. Op het moment dat ik hier de poort binnenstap, verschijnt er een glimlach op mijn gezicht die de rest van de week niet meer
zal verdwijnen.

48 uur met mijn vader

Deze reis komt voor mij precies op het goede moment. Eerder dit jaar heb ik voor het eerst mijn vader weer ontmoet, na 28 jaar. Hij woont met zijn vriendin in Amerika. Het was een intens weerzien, maar mijn drukke bestaan gaf me eigenlijk te weinig tijd om alles daarna nog eens de revue te laten passeren. Om daadwerkelijk te voelen wat dit met me heeft gedaan. Hier in Thailand vind ik voor het eerst de tijd om terug te gaan naar die 48 uur met mijn vader, om mijn dagboek erbij te pakken en mijn verhaal op te schrijven. Ter ondersteuning van dit proces kies ik voor het kuurprogramma Asian Bliss, een combinatie van het beste wat Azië te bieden heeft, van reiki tot ayurvedische massage, van Chi Nei Tsang tot Thaise massage, van pranayama tot yoga. Mijn dag begint op het yogadek met uitzicht over de lichtblauwe zee, waar flarden wit zand meanderen door de ondiepe baai. Met wuivende palmbomen, opgewekt fluitende tropische vogels en een zacht briesje. De Thaise yogadocente, gemaakt van elastiek, geeft een heel fijne Hatha Flow les waarmee ik de stijfheid van de vlucht meteen naast me neerleg.

Het ontbijt is fenomenaal: schalen tropisch fruit, flessen vol verse fruitsappen, green shots van allerlei überhealthy ingrediënten (‘I drink it like a tequila shot,’ legt een Engelse me droog uit, waarna ze er moedig drie achteroverslaat), potten vol noten, zaden, superfoods, granola, allerlei soorten brood, grotendeels glutenvrij, zelfgemaakte melksoorten (pompoenpitmelk, ooit van gehoord?), boekweitpannenkoekjes, huisgemaakte jams, rauwe honing vers van de raat, en nog eens een hele rij schalen met allerlei groenten en groentedips.

Compassie

Na het ontbijt heb ik mijn wellness consultation, een soort eerste check-up van hoe je ervoor staat. Een meisje in een zachtgeel pakje sluit meetapparatuur op me aan en er rollen allerlei waarden uit het apparaat. Amel, een stralende Canadese natuurgeneeskundige, interpreteert de waarden voor me. Mijn celmembraan blijkt jonger dan dat van de meeste mensen van mijn leeftijd, ik ben dus over het algemeen heel gezond. Maar mijn cellen kunnen wel wat meer vocht gebruiken, daarom raadt Amel me aan veel jonge kokosnoten te drinken. Ook andere fysieke of mentale issues kun je hier bespreken, maar mijn hoofddoel is, heel gewoon, tijd voor mezelf hebben om te reflecteren. Wat een schaars goed is als moeder van twee jonge ventjes, en met een eigen onderneming.

Ik loop de heuvel af, ik heb behoefte even in mijn eentje te landen en de zee te voelen. Te aarden op deze plek. Ik vind een groot plat rotsblok, half in zee, nog warm van de zon, en ga erop liggen. Ik adem in: licht, kalmte, compassie. Ik adem uit: duisternis, drukte, wrok. En ik denk aan de vraag die iemand me stelde toen ik terug was van het bezoek aan mijn vader: heb je de vader in je vader gevonden? Nee, dat geloof ik niet. Maar ik heb wel de wrok kunnen vervangen door compassie, en dat heeft me al heel veel gebracht.

Na de scheiding

Ik was twee jaar toen mijn ouders scheidden. Bewust kan ik me daar niet veel van herinneren. Mijn vader was er gewoon opeens niet meer. Pas toen ik vijf was, zag ik hem weer. Mijn moeder nam mij en mijn zus mee naar Amerika. Het was een weerzien zoals een kind zich dat herinnert: de pindakaas was daar vies, je kon er megagrote ijsjes eten, mijn vader had een heel grote auto en kon een vliegtuigje besturen. Daarna bleef het contact beperkt tot af en toe een brief of een telefoontje, en soms een kort bezoek van hem aan ons.

Mijn ouders raakten verwikkeld in een ingewikkelde rechtszaak rondom alimentatie en natuurlijk stonden wij aan mijn moeders kant. Toch liet zij me op mijn vijftiende met mijn zus naar Amerika gaan. Het was een weerzien zoals een puber zich dat herinnert: ik kocht mijn eerste parfum op het vliegveld, dronk mijn eerste gin-tonic in het vliegtuig, vond mijn vaders vriendin een raar mens en wilde vooral terug naar huis, naar mijn kalverliefde. En zo bleven we aan de oppervlakte rommelen, totdat ik er op mijn eenentwintigste genoeg van had. Hij belde op mijn verjaardag en ik zei dat ik eigenlijk geen behoefte meer had aan beleefdheden uitwisselen. Dat hij toch niet voelde als een echte vader, maar als iemand die nog nooit een cent had bijgedragen aan onze opvoeding en mijn moeder al het werk liet doen. En dat was het dan.

De radiostilte werd ingeluid, waarvan ik natuurlijk wel hoopte dat hij die zou verbreken (ik was 21, wilde even de boel opschudden). Maar dat gebeurde niet, en zo verstreken er vijftien jaar. Twee mensen met hun kop in het zand. Tot mijn zus belde vanuit Amerika, zij had hem spontaan opgezocht tijdens haar huwelijksreis. Ik besloot hem een mail te sturen. Beschuldigend, maar ergens ook met een opening naar verzoening. Ik kreeg een snoeiharde mail terug. Ik gaf het op mijn meest ‘zenne’ manier nog een kans door hem te mailen dat er niet zoiets bestaat als één waarheid. Maar die boodschap kwam niet over, en ik kreeg nog meer verwijten terug. Ik sloot mezelf af voor hem. Dit was te gek voor woorden. Weer gingen er jaren voorbij.

Toen realiseerde ik me dat hij misschien wel helemaal niet meer lang te leven zou kunnen hebben, en dat ik het mezelf nooit zou vergeven hem dan nooit echt ontmoet te hebben als volwassene. Dus ik begon opnieuw. Nu heel neutraal. Dit werkte wel. Hij was blij, dat voelde ik en na aardig wat berichtjes heen en weer kwamen we tot een datum waarop ik samen met mijn vriend naar Amerika zou gaan. Een zinnetje in zijn laatste mail raakte me echt: ‘Looking forward to meeting my long lost daughter.’ In het vliegtuig schreef ik in mijn dagboek: ‘Ik probeer geen verwachtingen te hebben. Ik ben gewoon nieuwsgierig naar wie hij is. Ik wil er open, onbevangen, luisterend, vergevend en verbindend in gaan. Wie is hij en wat heeft deze geschiedenis met hem gedaan?’ De lange aanloop heb ik denk ik nodig gehad om zelf ook te groeien, om onder mijn boosheid te kijken en daar het verdriet te zien. 

Bourgondisch gezond

Het is goed om hier in Thailand de tijd te vinden weer even terug te gaan, mijn dagboek te pakken, de emoties te voelen. Langzamerhand zak ik hier ook veel meer in de rust. De dag begint goed. ‘Today I’m going to teach you something very boring,’ zegt de vrolijke pranayama leraar met dat heerlijke Indiase accent. ‘We will watch our breath!’ Hij leert ons verschillende technieken om met onze ademhaling te ontspannen, meer focus te krijgen of slapeloosheid tegen te gaan.

Voor de lunch wandelen we naar een van de restaurants die bij het resort horen, lager op de heuvel gelegen, vlak bij het strand. Links en rechts liggen wat huizen verscholen tussen de tropische begroeiing, maar nergens krijg je de indruk van een groot oord, ook al zijn er 76 kamers. De benadering is zo persoonlijk dat je de indruk krijgt een van de weinige gasten te zijn. Doordat het oord tegen een heuvel is gebouwd, vertragen we vanzelf onze pas en wordt lopen hier een mindful ervaring. En hé, zit daar nu opeens een mooie grijsaard met dreads verscholen tussen de rotsblokken? Met de klanken van zijn hang drum creëert hij een sprookjesachtige sfeer.

Het lunchrestaurant is supersfeervol met allemaal kleine zitjes, sommige uitkijkend over zee, andere over het zwembad, omlijnd met zoetwaterbassins vol waterlelies. We krijgen een gesteven servet op schoot en een menukaart waar een beetje bourgondische health freak zoals ik een moord voor doet: lekker, gezond en veel. Ze doen hier niet aan hardcore kuren, maar detoxen op een natuurlijke manier, met gewoon lekker gezond eten, waardoor het ook makkelijker wordt dit thuis voort te zetten. We bestellen raw springrolls met tamarindedip en een risotto van mungbonen met asperges en kiemen, en als toetje mangosorbetijs. En proosten met onze verse kokosnoten!

Ik zag zijn emotie

De dagen rijgen zich aan elkaar en ik kom in een heerlijk ritme van yoga, behandelingen en me time. Ik doe mee aan een wandelmeditatie op het strand, laat me prikken met acupunctuurnaalden, ontvang een goddelijke voetmassage van anderhalf uur bij zonsondergang en word vaste bezoeker van de meditatiegrot. De energie is zo krachtig hier. Ik brand een wierookstokje voor mijn vader. Voor zijn gezondheid, geluk en groei. Het lukt me zelfs om me dankbaar te voelen. Dankbaar voor zijn aandeel in mijn bestaan hier op aarde. Ook vraag ik om steun, dat mijn jongetjes altijd onze nabijheid zullen voelen en zich nooit verlaten zullen voelen.

Het weerzien met mijn vader was allesbehalve een feest van herkenning. Al gauw werd duidelijk dat we uit totaal ander hout gesneden zijn. Ik zocht naar gemeenschappelijke grond om op te lopen, maar vond deze moeizaam. Om maar iets te noemen: hij is Republikein, liefhebber van ongezond eten, superrationeel. Het gekke was dat ik me hier al snel overheen kon zetten. Ik was benieuwd naar zijn verhaal en daar vonden we gelukkig tijd voor. Het was mooi: hij deelde zijn verhaal, ik zag zijn emotie en ik luisterde.

Ik deelde mijn verhaal en hij luisterde. Twee mensen, twee waarheden. En ik voelde hoe helend alleen al het bewustzijn hiervan kan zijn. Ik vergeef je, ik accepteer dat jij, binnen jouw capaciteit, er alles aan gedaan hebt om een vader te zijn. Dat die capaciteit voor mij ontoereikend was, doet er eigenlijk niet toe. Je hebt je best gedaan, dat zie ik nu. Het was een weerzien zoals een volwassene zich dat herinnert: ontdekking, verkenning, vergeving.

Twee mensen, twee waarheden – ik voel hoe helend alleen al het bewustzijn hiervan kan zijn

Op het inmiddels door mij zo geliefde strand op Koh Samui – waar de strandcrew meteen een strandbedje klaarzet met een groot glas limoenwater en je met liefde een zwieper op de grote-mensenschommel geeft – vind ik eindelijk de tijd om in mijn dagboek te schrijven. Heel bewust accepteer ik dat ik nooit een vader zal hebben die voor mij een steun en toeverlaat is, die apetrots op me is, die mij hartgrondig gemist heeft. En dat doet pijn. De vader in mijn vader heb ik niet gevonden. Maar het leven heeft me wel geleerd te vergeven, te aanvaarden en compassie te voelen. Daar ben ik dankbaar voor. Deze plek, met alle mooie behandelingen en sessies, heeft me de rust en tijd gegeven om tot die diepere lagen te zakken. Als een warm bad waar elke keer weer iets nieuws aan wordt toegevoegd: bloemblaadjes, geneeskrachtige kruiden, plantenextracten, heilzame oliën. Om vervolgens als een beter en mooier mens het bad uit te stappen.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Happy Soul Travel.

Beeld: Chantal Ariëns