De kracht van anders: ‘Je kunt je zonder gevaar verbinden met elkaar’

‘Als een vuilnisbakkenras, zo zie ik mezelf, oneerbiedig gezegd. Surinaams, met onder andere een vleugje Frans, Indiaans en Creools. Al van kleins af aan voel ik me een vreemdeling en treed ik anderen met open armen tegemoet, want zoals mijn moeder altijd zegt: liefde overwint alles. Het was een teleurstelling om te ontdekken dat je er met die boodschap niet altijd komt. Opgegroeid in Amsterdam Zuid-Oost, een achterstandswijk, mocht ik naar het vwo in Amsterdam-Zuid. Twee totaal verschillende werelden. Ik voelde me nergens meer thuis en ja, dat was eenzaam. Terugkijkend was dit mijn eerste bewuste ervaring met yoga, met eenwording: hoe leg je tussen twee uitersten de verbinding?

Die vraag is als een rode draad door mijn leven gaan lopen, ook door mijn vakmatige leven als medisch antropoloog en socioloog. Als ik de yoga community door die bril bekijk, als observator, zie ik dat diversiteit ook hier speelt. Ik zeg bewust “ook”, omdat het overal aan de orde is. De yogagemeenschap staat naar mijn idee onder aan de “berg” die Martin Luther King in zijn beroemde speech noemt. Die berg staat voor angst, een vaak onbewuste angst die we allemaal delen – ook voor mensen met een andere huidskleur. Dat is verklaarbaar, want in de oertijd was het wel zo veilig om afstand te houden van alles wat er onbekend en “anders” uitzag. Gelukkig hoeft dat tegenwoordig niet meer. Je kunt je zonder gevaar verbinden met elkaar, vanuit de yogagedachte dat we allemaal één zijn. En toch is dat voor veel mensen lastig.

Ik pleit ervoor om je angsten en andere gevoelens van ongemak hardop uit te spreken. Zodra je je gevoel deelt, raak je een diepere laag bij die ander. Zo ontstaat er ruimte voor verbinding. Of, zoals Frank Boeijen het zo mooi zingt: Denk niet zwart-wit, maar in de kleur van je hart. Alleen zo beklimmen we samen die berg van Martin Luther King.’

Meer lezen over Djilani doe je op zijn website: yogawithdjilani.com

Fotografie: Harold Pereira