Zo tem je je spirituele ego

Yoga is voor jou een manier van leven. Je zorgt goed voor jezelf en je omgeving en bent je bewust van je footprint in de wereld. ‘Als meer mensen dat nou zouden doen…’ Oeps!! Daar is je spirituele ego. Gelukkig is er een tegengif: bewustzijn. Lees de drie lessen om je spirituele ego te temmen.

Er is een tijd geweest dat je nog niet zo bezig was met yoga. Je deed gewoon je ding. En waarschijnlijk kwam er een moment dat je dacht: dit kan toch anders. Of, er moet méér zijn in het leven dan slapen-opstaan-werk-koken-slapen-opstaan-werk-koken. Een beetje kort door de bocht natuurlijk, maar je voelt ’m wel. De meeste mensen komen in aanraking met yoga omdat ze last hebben van stress. Eenmaal op de mat blijkt dat yoga veel meer te bieden heeft dan ‘iets relaxter door het leven gaan’. Het heeft het vermogen om alle onzin van je af te pellen en je in contact te brengen met jouw ware essentie, de eindeloze fontein van rust, plezier en liefde.

Over je spirituele ego

Vóór je daar bent aangekomen, verschijnt een interessante hobbel: het spiritueel ego. Voorheen, in de ‘normale’ wereld, sprong je ego er gemakkelijk bovenuit. Die ene promotie was zó belangrijk voor je, of je baalde ervan dat je foto uiteindelijk niet onder het stuk in de krant stond. Nu, met wat jaartjes yoga achter de kiezen, moet je daarom grinniken. Je staat veel bewuster in het leven. Je hoeft niet zo nodig meer in de spotlights te staan. Je eet veganistisch, neemt zelden het vliegtuig en oordeelt steeds minder over mensen om je heen. Goed bezig! Ehm… tja. Wie zegt dat? Je spiritueel ego! Want let op, de yogawereld is nét de echte wereld. Het risico bestaat dat je ego met alle spirituele wijsheden, regeltjes en tegeltjes weer een nieuwe wereld creëert. Maar nu verhuld in een spiritueel jasje: eet zus, drink zo. Denk A, practice B. En voor je het weet zit je vast in weer een nieuwe structuur. Terwijl je juist dacht dat je zo veel had losgelaten….

Hoe herken je het spirituele ego?

Je hogere zelf spreekt zacht tot je. Het is de fluistering van binnenuit. Daarom is de continue beoefening van yoga zo belangrijk. Door telkens weer contact te maken met die stilte in jezelf verstevig je de connectie en kun je die stem ook tijdens je dagelijkse bezigheden horen. Maar het ego is slim. Het leert en luistert met je mee. En kan zich vermommen als liefdevolle, zachte stem. Hoe weet je nu of je te maken hebt met je ego of met je hoger zelf? Eigenlijk is dat simpel.

Het Zelf spreekt altijd vanuit eenheid, nooit vanuit dualiteit

Het Zelf spreekt altijd vanuit eenheid, nooit vanuit dualiteit. Het biedt de hoogst mogelijke oplossing voor iedereen, dus niet alleen voor jou. En last but not least, je voelt het. Geeft een mogelijke oplossing je diepe rust, ook al is het niet wat je aanvankelijk voor ogen had? Dan weet je dat je handelt vanuit de hogere wijsheid in jezelf. Geeft iets daarentegen een beetje onrust of stress, ga je twijfelen? Dan spreekt het ego. Naarmate je verder wandelt op je yogapad, zul je merken dat jouw innerlijk weten steeds steviger in het zadel komt te zitten. De volgende drie lessen kunnen je hierbij helpen.

Les 1: Benader je ego met liefde

Het ego vindt o-ve-ral wat van. Plempt alles in hokjes van ‘goed’ of ‘fout’. Het is jouw continue sidekick van het leven. Best irritant. In de prullenbak dan maar met dat ellendige ego? Nu wordt het leuk. Zeggen tegen jezelf dat je ergens écht mee moet stoppen, bijvoorbeeld omdat het totáál niet yogisch is, is gewoon weer het ego dat tegen je praat. Alleen spreekt het nu ‘spiritueel verantwoorde’ taal en is het lastiger te ontdekken. Vernuftige jongen dus, dat ego.
Zoek daarom de kwaliteit in jezelf waar het ego niets mee van doen heeft: liefde. Liefde gaat uit van eenheid. Het is wat je bent, wat je altijd al was en zult zijn. De onveranderlijke stille plek van rust in jezelf. Wanneer je merkt dat je ego weer lekker druk zit te doen, glimlach ernaar. Kijk naar je patroon zoals een moeder vertederd naar haar kindje kijkt als het voor de honderdste keer een fout maakt. Maak ruimte in jezelf, zoom uit. Het is een groot verschil of je een schep zout in een glas doet en het opdrinkt, of dat je een schep zout in een meer gooit en een slok neemt. In de ruimte van liefde lost je patroon op. Of het antwoord wat je zoekt, komt vanzelf naar boven. Spreek jezelf dus liefdevol toe. Iets weg willen poetsen of onderdrukken, is strijd. Het middel bij uitstek van het ego.

Je spirituele ego is niet alleen maar verkeerd

En dat ego is echt niet alleen maar verkeerd. Als je een huis koopt of je rijbewijs haalt, is het alleen maar handig dat je daarbij vanuit je ik-perspectief een handtekening zet. Ook op je yogapad heeft het je waarschijnlijk aardig wat duwtjes in de goede richting gegeven. Tegelijkertijd vormt je ego bij spirituele ontwikkeling een uitdaging. Want zodra je je gaat verdiepen in yoga, kom je leefregels tegen. En als er regels in het spel zijn, wordt het ego wakker. Ha! Iets waaraan ik kan voldoen of tegenaan kan schoppen. Een mooi voorbeeld van zo’n yogische regel is ahimsa, het principe van geweldloosheid. Voor veel yogi’s dé reden om geen vlees te eten. Alleen, wat is geweldloosheid eigenlijk? Als een dier overlijdt van ouderdom, mag je het dan eten? Of als je ziek bent en een verantwoord stuk vlees geeft je lichaam net wat het nodig heeft, wat is dat geweldlozer? Jezelf deze kracht ontzeggen of een dier doden? Hiermee is natuurlijk niet gezegd: ga allemaal vlees eten. Prima als je dat laat. Een interessante vraag is waarom je doet wat je doet. Daar gaat les 2 over!

Les 2: Voel wat op dit moment kloppend is voor jou

Nog even over vlees eten. Vind jij jezelf pas een echte yogi als je geen dieren eet? Grote kans dat je ego nu aan het woord is. Vlees heeft een lage trillingskwaliteit, het maakt je lichaam zwaarder. Misschien voel je dat het jou niet ondersteunt in je practice. Of naarmate je langer yoga doet, voel je je als vanzelf meer aangetrokken tot licht verteerbaar, zuiver en puur voedsel. Maar zie je het verschil? Denken en voelen. Iets doen omdat het ‘hoort’ en innerlijk weten. Ook hier geldt: er is geen goed of fout. Als jij nu vanuit je hoofd de keuze maakt vegetarisch of veganistisch te eten omdat dat beter voelt, lekker doen. Weet alleen dat je dit soort principes met je eigen wijsheid kunt leren voelen.

Elke vorm van spirituele beoefening brengt je naar huis

Het leven is een dans tussen weten wat je mogelijk verder helpt – het lezen van de ‘regels’ dus – en voelen waar jij op dit moment aan toe bent. Vlees eten is natuurlijk een makkelijk voorbeeld. Het kan ook gaan over een spirituele naam die je wilt aannemen, of het dragen van een tulband, omdat dat in jouw traditie gebruikelijk is. Dé weg, dé keuze bestaat niet. Er is alleen maar jouw pad, jouw dharma. Immers: elke yogavorm, elke vorm van spirituele beoefening, brengt je naar huis. De vorm is altijd ondergeschikt aan het doel.

Immers, elke yogavorm, elke vorm van spirituele beoefening, heeft het vermogen jou te helpen herinneren dat je al thuis bént. De vorm is ondergeschikt aan het doel. Nu we het er toch over hebben: wat is jouw doel eigenlijk? Waarom doe jij yoga? Door deze vragen te doorvoelen, draag je niet alleen bij aan je practice, je blijft op weg naar jouw Allerhoogste. Jouw doel is dus niet hetzelfde als het doel van de club, school of stichting waaraan je verbonden bent.

Wees mild voor jezelf

Wees alert op het feit dat je ook vast kunt komen te zitten in de nieuwe structuur van wat je hebt bedacht. Dat het in plaats van een richtingaanwijzer op het pad naar het Allerhoogste een nieuw keurslijf wordt dat je groei beperkt in plaats van ondersteunt. En denk je nu: O jee, dat doe ik inderdaad!, wees dan mild voor jezelf. Elke vorm van beoefening gaat met vallen en opstaan. Met op een concept kauwen, het je eigen maken en dan toch weer loslaten. Dat heet groei. Iedere yogi krijgt te maken met dingen op zijn pad die aanvankelijk zinnig lijken, maar later toch een onderdeel zijn van maya, de illusie. Precies daarmee ben je nu aan het werk. Yoga is een proces van loslaten. Doordat je blijft oefenen, schoon je jezelf van de sluiers die de waarheid van jouw werkelijke aard verhullen.

Les 3: Blijf in je centrum

Elke avond wandel je na het avondeten een ommetje bij je in de buurt. Vanavond zie je bij dat grote huis op de hoek politie staan. Er staat een groepje mensen omheen. Nieuwsgierig kijk je wat er aan de hand is. Je ziet een raam op de benedenverdieping openstaan. Een blonde vrouw in het groepje mensen zegt tegen een van de agenten: ‘Nee de buurman is ook op vakantie. Heemskerk heeft wel een sleutel.’ De politieman vraagt of hij even mag kijken. Jij hebt er verder niets mee te maken, dus loopt door. Je bent ervan overtuigd dat het iets van een inbraak zal zijn. Je houdt even je pas in. Plotseling zie je het verhaal dat je verbindt aan een neutrale gebeurtenis. De mensen zijn echt. Wat ze zeggen ook. Maar dat van die inbraak? Tja. Je wandelt weer door. Gaat terug naar je centrum en zegt in jezelf: ‘ik weet helemaal niks.’ Ineens is er rust. Je hoeft het ook helemaal niet te weten. Je loopt gewoon lekker je rondje en geniet van de frisse avondlucht.

Moraal van het verhaal? Blijf bij jezelf. Of liever gezegd, blijf op je hogere zelf intunen om te checken of dit vandaag voor jou klopt. Zo sta je open voor het leven zoals het ís. Gun jezelf de ruimte dat wat voor jou werkt van dag tot dag, van week tot week en van jaar tot jaar kan verschillen. Blijf open en nieuwsgierig, een leerling voor altijd. Guru Sri Sri Ravi Shankhar vertelt in het filmpje The State of I Don’t Know prachtig over de kracht van iets niet weten.

Als je in diepe meditatie bent, is het relatief makkelijk om je innerlijk weten duidelijk te horen. De stilte filtert het gebruikelijke gekwetter op de lijn. In het dagelijks leven is dat lastiger. Een mooie manier om dit te oefenen is bij alles wat je doet in het midden te blijven. Als je iets ziet, hoort of voelt in de buitenwereld, trekken ongeoefende zintuigen je weg van jezelf. Zodra je je daar bewust van bent, ga je terug naar je centrum. Misschien is dit voor jou je hart, het kan ook dat jouw stille wijsheid zetelt in je onderbuik. Experimenteer wat het met je doet als je met je aandacht telkens teruggaat naar jezelf. En merk hoe ontzettend vaak je ergens een verhaal van maakt. Van dingen die om je heen gebeuren én je gedachten. Ego at work, all the time. Maak er een spel van, hou het licht. Daar kan het ego namelijk niet zo goed tegen. En hoe vaker jij bij jezelf bent, ook in contact met de buitenwereld, des te kleiner je ego wordt.

Illustrator Carmen Gordillo over de illustratie

‘Het masker symboliseert het spirituele ego. De vrouw vormt met haar hand de Gyam mudra, symbool voor het correct kanaliseren van energie en kennis. De symmetrische witte bloemen symboliseren het goede pad dat we volgen als ons ego niet in de weg staat. Elementjes als wierrook, een kaars, een kurken blok zijn de uiterlijke vormen van de yogapractice.’

Zing mee met Charlie Dée

Kun je nog wat extra hulp gebruiken bij het temmen van je spirituele ego? Luister dan naar de Gayatri mantra van Charlie Dée op Yoga by Happinez. De Gayatri mantra gaat over een nieuwe weg naar inzicht, genade en onbaatzuchtigheid. Deze mantra is speciaal gemaakt om op mee te zingen, zodat je de werking van de mantra nog dieper ervaart.