Gecontroleerd en doelgericht bewegen als een sluipende kat of krijger: dat leer je bij Budokon. Deze moderne yogavorm, met invloeden uit de vechtkunst, draait om soepel, vloeiend en moeiteloos bewegen. Docent Ronald van Pijkeren: ‘Voor mij is het een meditatieve dans, waarbij het stil wordt in mijn hoofd’.

Budokon yoga is komen overwaaien uit de Verenigde Staten en ontwikkeld door de vader van de Mixed Movement Arts, Cameron Shayne. Hij was een yogi en gedreven martialartsbeoefenaar, die zag dat de twee disciplines elkaar prima aanvulden. Shayne ontwikkelde zijn eigen systeem: Budokon oftewel ‘de weg van de geestelijke strijder.’ Extreme strekhoudingen als de spagaat zul je niet treffen in Budokon, wel andere uitdagingen zoals animal locomotion, waarbij je springt als een aap of sluipt als een kat.

Ronald van Pijkeren doceert deze vorm op zijn school Rumah Yoga in Amsterdam-Noord. Voor hem is deze mix van yoga en krijgskunst veel meer dan alleen fysieke inspanning. ‘Het gaat vooral om het pad van zelfonderzoek. We noemen dat mind science, de aloude yogafilosofie maar dan in een modern jasje. Naast de soetra’s van Patanjali betrekken we daar bijvoorbeeld neurologisch onderzoek over de werking van de hersenen bij, maar ook zaken als gezonde voeding en hoe je omgaat met tegenslagen.’

Lichaamswerk blijft wel het uitgangspunt, want niet alleen ons lichaam, maar ook onze geest is voortdurend in beweging. Je gaat dus de ‘strijd’ aan met je geest, die voortdurend in tegenstellingen denkt. Daarin toont zich de invloed uit de martial arts: je beweegt gecontroleerd en doelgericht als een sluipende krijger. Ronald: ‘In de Primary Serie gaat het om de transitie, de overgang van de ene naar de andere houding, meer dan om het in een houding blijven. Omdat je zo langzaam beweegt, ga je anders om met je kracht.

Je ontdekt waar de beweging hapert, waar je iets mist. Beheers je de serie, dan kun je je veel meer richten op het voelen van de bewegingen. Voor mij is het een meditatieve dans, waarbij het stil wordt in mijn hoofd.’

Stap-voor-stap Budokon serie

Budokon kent net als Ashtanga yoga een Primary Serie voor beginners en een serie voor gevorderden. De Primary is opgedeeld in zeven secties die je als één dans uitvoert. Op de pagina’s hierna vind je de tweede sectie van de Boogschutter-serie: de verdeelde geest. De Krijger gaat hierin de strijd aan met zijn innerlijke vijand: de gespleten geest. Als je de houdingen beheerst, voer ze dan achter elkaar uit als een vertraagde dans. Doe eerst alles op rechts, dan pas de linkerzijde. De juiste ademflow komt vanzelf: er zijn geen specifieke ademhalingsinstructies.

Seiza / Japanse zithouding

  1. Kom in de beginhouding waarbij je op je hielen zit.
  2. Leg je handen in de schoot en observeer je adem (foto). Zo kom je in de yoga-mind.
  3. Leg dan je rechterhand midden voor je op de mat, leg je linkerhand erbij in de vorm van een driehoek en buig naar de aarde. Deze groet heet Osu of Oss: een groet uit de Japanse krijgskunst.
  4. Vervolgens breng je de handen in namasté tegen elkaar naar je voorhoofd en begroet je de anderen.

Overgang naar Downward Facing Dog met voeten bij elkaar

  1. Kom in de Kat, met je handen en knieën op de grond, en je tenen gekruld op de mat. Strek je rechterbeen naar achteren en plaats je tenen gekruld op de grond.
  2. Plaats dan het linkerbeen naast het rechter, zodat je in een hoge plank staat.
  3. Kom op je tenen, duw je zitvlak omhoog en plaats je kin op je borstkas (foto).
  4. Vanuit deze transistie rol je je rug vanaf de nek, wervel voor wervel, naar de Neerwaartse Hond.
  5. Anders dan bij een gewone Neerwaartse Hond staan je voeten tegen elkaar, alsof je op één sterk been staat. Hierdoor ontstaat er een ander gevoel van balans.

Archer / Boogschutter

  1. Vanuit de Hond breng je je rechtervoet tussen je handen. Kom omhoog.
  2. Maak vuisten van je handen, trek je rechterarm gebogen naar achteren en strek de linkerarm voor je uit.
  3. Buig je linkerbeen, de knie blijft net boven de grond, en je balanceert op de bal van je linkervoet.
  4. Stel je voor dat je een boog spant, focus je op een punt voor je en richt je op een innerlijk doel.

Budokon Warrior / Krijger 2

  1. Je staat in de Boogschutter en komt omhoog. Cirkel dan je linkerarm naar boven.
  2. Je achterste been is gestrekt, je voet wat ingedraaid, het rechterbeen gebogen in een hoek van negentig graden.
  3. Strek je rechterarm naar voren als een zwaard en je linkerarm naar achter. De palm van de rechterhand is naar boven gericht, de linkerhandpalm naar beneden.
  4. Dit is de Budokon-versie van de Krijger en de stand van de handen is nodig om de overgang naar de volgende houding soepel te laten verlopen. Straal kracht en sierlijkheid uit.

Double Block / Dubbel Blok

  1. Vanuit de Krijger 2 draai je je voeten naar het midden, buig je knieën alsof je paard rijdt.
  2. Draai dan verder naar links tot je rechterbeen gestrekt is en je linkerbeen gebogen.
  3. Je spreidt je armen: de linkerarm reikt omhoog met de handpalm richting het plafond en je rechterhandpalm omlaag, duimen wijzen naar beneden. Richt je blik langs je rechterhand op het oneindige.
  4. Je maakt als het ware een blok met je armen om je te verdedigen tegen negatieve invloeden en ze zo van je af te houden.

Side Lunge / Skandasana

  1. Vanuit Double Block draai je een kwartslag en strek je armen voor de borstkas. De wijsvingers en duimen raken elkaar, zodat de handen een driehoek vormen.
  2. Je rechtervoet flex je. Breng je billen naar beneden richting je linkervoet en kom in hurkzit met het rechterbeen zijwaarts gestrekt en je voet geflext.
  3. Deze wijze om in de houding te komen vraagt nogal wat van je heupen en knieën. Bepaal zelf hoe diep je bukt.
  4. Plaats eventueel de handen voor je op de grond als hulpmiddel om verder te buigen.

Warriors Bridge / Zijwaartse Plank, variatie

  1. Plaats vanuit Skandasana je rechterhand achter je heup op de grond.
  2. Draai je romp en duw jezelf op je rechterarm omhoog, hou je voet geflext.
  3. Strek ook je linkerarm omhoog, je vingers wijzen naar het plafond. De schouders staan lijnrecht boven elkaar als in een zijwaartse plank.
  4. Deze houding is een variant op de zijwaartse plank en versterkt armen en schouders.

Flying Warrior / Vliegende Krijger

  1. Kom weer in Krijger 2, buig naar voren en breng je gewicht op je gebogen rechterbeen. trek je linkerbeen op tot boven je heup.
  2. Je rechterarm strek je voor je uit, handpalm omhoog, en je linkerarm strek je naar achteren, handpalm naar beneden.
  3. Deze balanshouding is een variant op de Halve Maan (Ardha Chandrasana) en krachtig als de Krijger.
  4. Focus je blik op de voorste hand. Twijfel niet en ga op je doel af, wil deze houding zeggen.

Deep Reaching Warrior / Krijger 2, variatie

  1. Vanuit Flying Warrior stap je terug naar Double Block en vandaar molenwiek je de armen in Krijger 2-positie.
  2. Strek je romp en rechterarm verder naar voren, over je gebogen rechterbeen heen.
  3. Duw tegelijkertijd je linkervoet stevig in de mat.
  4. Een intensieve variant op de Krijger 2, je staat klaar voor de aanval.

Transitie naar Three Legged Dog

  1. Vanuit de vorige houding draai je je rechterarm naar de vloer, en zet je de rechterhand aan de buitenkant van je rechtervoet op de grond. Zet ook je linkerhand neer.
  2. Draai je gestrekte linkerbeen in tot je op de bal van je linkervoet staat en duw je zitvlak omhoog.
  3. Breng je rechterknie richting je neus (foto) en strek daarna dat been helemaal uit, tot je in de Driebenige Hond staat.
  4. De bal van je rechtervoet wijst omhoog en de tenen spreid je krachtig omlaag (demi-point).
  5. Houd je heupen evenwijdig aan de grond. Dit kan vreemd voelen, maar dat is juist wat Budokon wil: je routine doorbreken zodat je goed ervaart wat er gebeurt in je lichaam en in je geest.

Ontspanning

  • Eindig de sessie zoals je begon: in de Seiza-houding waarbij je je weer op je ademhaling richt.
  • Blijf een paar minuten zo zitten, buig dan naar de aarde en wees dankbaar voor alles wat je hebt.

Beeld: Hanke Arkenbout, model: Ronald van Pijkeren, rumahyoga.nl, styling: Annemieke Paarlberg, Visagie: Clayton Leslie