Best een ongemakkelijk gevoel, als iedereen in de les plat voorover lijkt te liggen en jij met moeite een centimeter verder in de houding komt. Maar elk lichaam is anders en one size fits all bestaat niet, stelt 
yogadocente Anat Geiger. Ze legt uit waarom sommige yogi’s niet verder komen in de Zittende Vooroverbuiging (Paschimottanasana).

De Zittende Vooroverbuiging

‘Er zijn twee fysieke redenen die de Zittende Vooroverbuiging moeilijk maken. De eerste reden is spierspanning, de tweede is botcompressie. Vaak wordt alleen spierspanning aangewezen als oorzaak. Er is veel minder kennis over de invloed van ons skelet bij de beoefening van yoga. Mariah heeft bijvoorbeeld lange hamstrings en toch lukt het haar niet om Paschimottanasana uit te voeren met haar bovenlichaam parallel aan de vloer. De voorkant van haar heupbot komt te veel naar voren en drukt tegen de femur, het dijbeen, aan. Evelien heeft ook lange hamstrings, maar de voorkant van haar heupbot staat veel minder ver naar voren. Dat betekent dat het compressiepunt pas later in de vooroverbuiging optreedt.

Het idee van one size fits all klopt niet

Heel veel yogastijlen zijn gebaseerd op het idee dat iedereen hetzelfde skelet heeft en dat alle houdingen voor iedereen haalbaar zijn, als je maar genoeg oefent. Maar het idee van one size fits all klopt niet. Elk lichaam, elk skelet is anders. Yoga is bedoeld om je maximale potentie naar boven te halen, het is niet bedoeld om van jou iemand te maken die je niet bent. Van Yin yoga wordt weleens gezegd dat het voor luie mensen is die niet hard genoeg willen werken om in de perfecte pose te komen. Dat is een misverstand: deze kennis van anatomie is niet bedoeld als excuus. Het belangrijkste is zelfkennis. Wat motiveert jou? Luiheid of ambitie? Wat yoga interessant maakt, is dat het een uitnodiging is om je eigen lichaam beter te leren kennen, om vervolgens al zijn mogelijkheden te benutten.’

Eén houding, twee ervaringen

Evelien (32, journaliste/redactrice): ‘Als kind was ik al heel lenig. Op foto’s van vroeger kun je dat zien. Sinds 2006 doe ik aan yoga en sindsdien heb ik langzamerhand die flexibiliteit teruggekregen. Deze houding kost mij weinig moeite. Wel is het zo dat ik de eerste keer dat ik deze vooroverbuiging deed, niet zo ver kon komen als nu. Maar eigenlijk ben ik niet zo bezig met mijn lenigheid. Dat is niet het doel van mijn yoga practice. 
Yoga geeft mij heel veel; rust en focus, bijvoorbeeld. Daar gaat het voor mij om. Dat ik er leniger door ben geworden is een fijne bijkomstigheid en gaat samen met het feit dat ik gewoon helemaal lekkerder in mijn vel zit.’

Mariah (33, yogadocente en groene ondernemer): ‘Ik doe al heel lang yoga en dat ik niet verder kwam in deze houding, is zeker een punt van frustratie geweest. Sommige yogadocenten zeiden tegen mij: “Je moet meer oefenen, je moet er harder voor werken.” Nu weet ik dat ik door de bouw van mijn lichaam nooit zo ver in deze pose zal kunnen komen. Het ligt niet aan onvoldoende lengte in mijn hamstrings, het komt door de bouw van mijn heupgewricht. Tijdens de Yin yoga teacher training van Anat heb ik geleerd dat het gaat om de functie van de houding, niet om hoe het er esthetisch uitziet. Het is heel duidelijk dat ik deze houding niet kan, tenzij ik een stuk van mijn heup afzaag. En met die kennis kan ik de struggle om maar zo ver mogelijk in de pose te komen, achter me laten.’

Beeld: Saskia van Osnabrugge