Dankbaarheid als levenshouding: de sleutel tot een vervuld leven

Dankbaarheid kan je leven verrijken. Het helpt je om evenwichtiger te zijn, meer te genieten en je relaties te verdiepen. Bovendien toont onderzoek aan dat dankbaarheid piekeren en angst vermindert en goed is voor je gezondheid – zelfs voor je hart. 

Maar hoe pas je dit toe in je dagelijks leven? Elke avond drie dingen opschrijven waar je dankbaar voor bent is een mooi begin, maar je kunt het ook een stap verder brengen: door dankbaarheid te omarmen als levenshouding.

Acht aspecten van dankbaarheid

Hoe je dat doet, leggen Ernst Bohlmeijer en Monique Hulsbergen uit in hun boek De kracht van dankbaarheid. Bohlmeijer en Hulsbergen onderscheiden acht belangrijke aspecten van dankbaarheid. Ze laten zien hoe elk van deze aspecten kan bijdragen aan een dankbaarder leven, gebaseerd op het principe dat ‘alles wat je aandacht geeft, groeit’. Dit is hoe je het kunt toepassen op je eigen leven:

1. Focus op de positieve dingen

Sommige mensen lijken van nature dankbaar, van het moment dat ze opstaan tot het moment dat ze naar bed gaan. Voor anderen vraagt dit meer inspanning. Gelukkig kun je dankbaarheid trainen door bewust te focussen op de positieve en fijne dingen in je leven.

2. Waardeer wat je hebt

Denk aan dingen die je als vanzelfsprekend beschouwt, zoals schoon water, elektriciteit of een fijn huis. Dit geldt ook voor de mensen om je heen, zoals vrienden en familie, die je dagelijks leven verrijken.

3. Maak ruimte voor verwondering

Een prachtige regenboog, de sterrenhemel of een uitgestrekt landschap kunnen momenten van diepe bewondering en dankbaarheid oproepen. Die kleine ‘wauw-momenten’ zijn goud waard.

4. Wees tevreden met het ‘nu’

Tevreden zijn is belangrijk. Of het nu gaat om een fijne maaltijd, een mooie zonsondergang of simpelweg tevredenheid met het leven zoals het is, probeer stil te staan bij wat je nu hebt.

5. Heb waardering voor anderen

De mensen om je heen lijken misschien vanzelfsprekend, maar ze zijn dat niet. Van je vrienden en familie tot onbekenden die iets vriendelijks doen, zoals een behulpzame buschauffeur – het zijn stuk voor stuk momenten om dankbaar voor te zijn.

6. Uit je dankbaarheid

De bekende uitspraak luidt: ‘Dankbaarheid voelen zonder het te uiten is als een cadeau krijgen en het niet openen.’ Door je dankbaarheid uit te spreken of op te schrijven, maak je niet alleen de ander blij, maar versterk je ook je eigen gevoel van dankbaarheid.

7. Besef dat het leven eindig is

Dit besef kan je helpen om extra te waarderen wat je nu hebt. Juist omdat niets voor altijd is, maakt dat het huidige moment bijzonder waardevol.

8. Vergelijk – in positieve zin

In plaats van steeds te kijken naar wat anderen meer hebben, kun je je realiseren dat het ook veel slechter had kunnen zijn. Deze positieve vergelijkingen zorgen voor meer rust en tevredenheid.

Dankbaarheid raakt nooit op

Dankbaarheid werkt als een vergrootglas: het richt je blik op de fijne en mooie dingen in het leven. Het betekent niet dat je de negatieve dingen negeert, maar wel dat je waardeert wat er wél goed gaat en oog hebt voor wat niet vanzelfsprekend is.

En het mooie is: dankbaarheid raakt nooit op. Integendeel, schrijven Bohlmeijer en Hulsbergen: ’Door dankbaarheid te beoefenen, slaan we een put in een bron die in potentie oneindig aanwezig is in de wereld: liefde, klein geluk, de lucht, de seizoenen, spel, creativiteit, gastvrijheid. En het wonderbaarlijke is dat wat we aanboren met dankbaarheid zich snel vermenigvuldigt’.

Meditatie voor dankbaarheid

Hieronder vind je een fijne meditatie die je helpt om een gevoel van dankbaarheid uit te nodigen. Zoek een plek waar je ongestoord kunt zitten of liggen, sluit je ogen en laat je meevoeren door de stem van Nanda van Praag.