Baddha Konasana (de Vlinder) kent in de Yin yoga een eigen variant, met de voeten wat verder van het lichaam af. De één legt zonder moeite zijn knieën op de grond in deze 
houding, voor de ander is dat onmogelijk. Anatomie-expert en yogadocente Anat Geiger legt uit waarom.

Anat leidt yogadocenten op volgens de inzichten van haar leraren Paul en Suzee Grilley. Ze is medeoprichter van YogaGarden in Amsterdam, waar ze al meer dan tien jaar lesgeeft.

Anat: ‘Baddha Konasana (de Vlinder) is een actieve houding met de voeten dicht bij het lichaam. De Yin-variant op de Vlinder is een passieve houding waarbij je de voeten wat verder van je af houdt. Veel mensen voelen in de Vlinder een fijne stretch in de spieren aan de binnenkant van hun benen en in hun onderrug. Hoe ver je knieën richting de grond komen, is niet belangrijk. Het is niet zo dat de houding beter is als ze de grond raken.

Veel mensen denken dat de flexibiliteit van de spieren aan de binnenkant van je benen bepaalt hoe ver je knieën naar beneden kunnen. Dat is maar deels zo. Als je aan Robbert vraagt: waar voel je dat je beperkt wordt?, dan wijst hij niet naar de binnenkant van zijn benen, maar naar de achterkant van zijn heup. Bij hem is sprake van de tweede verklaring waarom de zogenaamd perfecte uitvoering van deze houding fysiek niet haalbaar is: botcompressie.

Bij de Vlinder kan het zijn dat de kop van het heupbeen tegen de achterkant van de heupkom drukt. Dit heeft te maken met de vorm van iemands heupgewricht en die is bij iedereen anders. Hoe flexibel de spieren aan de binnenkant van je benen ook zijn, als er sprake is van botcompressie stopt het bereik van de houding. Hoe de Vlinder eruitziet, verschilt dus per persoon. Maar ook als je knieën niet zo ver naar beneden kunnen, ervaar je nog steeds de stretch aan de binnenkant van je benen en onderrug.’

Variaties op de Vlinderhouding

Bij Sean is de heupkom ruim en ligt hij meer naar achteren. Zo kan de heup meer uitdraaien en heeft hij minder moeite met de Vlinder

Sean (52, horecaondernemer):
‘Mijn knieën vallen heel makkelijk richting de grond. Ik ben verder helemaal niet zo flexibel: bij een zittende vooroverbuiging met de benen voor je uitgestrekt kom ik met mijn handen niet verder dan mijn knieën. Hoewel dat nu, door regelmatige oefening, ook beter wordt. Maar de Vlinder, die gaat makkelijk. Blijkbaar werken mijn botten mee en daarbij zijn ook de spieren aan de binnenkant van mijn benen soepel. Misschien komt het omdat ik van mijn 19de tot 24ste elke dag intensief gemediteerd heb in de Halve Lotushouding. Elke 
vrijdagavond doe ik na mijn practice mee met de aansluitende meditatie. Voor sommigen is het moeilijk om ontspannen te zitten in een Vlinder of Halve Lotus, maar voor mij voelt dat heel comfortabel.’

Bij Robbert ligt de heupkom naar voren en is deze minder ruim, zodat hij snel botcompressie voelt in de Vlinder. Als Robbert zijn voeten iets verder voor zich uit schuift, creëert hij meer ruimte in z’n heupgewricht, waardoor hij wat verder voorover kan buigen.

Robbert (37, yogadocent en business development manager):
‘Ik heb snel botcompressie in mijn heupgewricht. Eigenlijk is dat heel makkelijk: ik ga zitten en mijn knieën komen gewoon niet verder richting de grond dan wat je op de foto ziet. Ik voel nergens pijn en zit eigenlijk best lekker. Toen ik begon met yoga had ik er geen idee van dat mijn botstructuur de oorzaak was. Tijdens de teacher training was ik het minst beweeglijke voorbeeld en werd me duidelijk dat het helemaal niet aan mijn spieren lag. Als yogadocent vind ik het een pluspunt dat ik niet het esthetisch perfecte plaatje kan neerzetten. Ik laat zo zien dat elk lichaam anders is en ik kan me goed inleven in leerlingen die beperkt zijn in hun beweeglijkheid. Als ik een les volg bij een andere yogadocent gebeurt het nog weleens dat die aan me begint te duwen en trekken. Maar het gaat gewoon niet gebeuren. Dít is mijn Vlinder.’

Welke variatie op de Vlinder past bij jou?

Beeld: Saskia van Osnabrugge, Styling: Annemieke Paarlberg, Visagie: Astrid Timmer, Modellen: Robbert van Driel, Sean Wainer