Annette Visser: ‘Met verlies ontstaat ook vrijheid’

Haar ijsblauwe trui heeft dezelfde kleur als haar ogen, valt me op als ik tegenover haar zit in een lichte woonkamer in een Amsterdams bovenhuis. Net als ik bedenk hoe mooi en bijzonder dat is, vertelt Annette Visser dat ze zich graag simpel kleedt. ‘Een vriendin zegt weleens dat ik mezelf tekortdoe, omdat ik zoveel leuke kleding in mijn kast heb hangen en toch meestal iets eenvoudigs draag. Ik wil niet bekeken worden, ik wil zelf kijken en observeren.’

Toch wordt ze wel bekeken, dat hoort immers bij werken als fotomodel. Annette: ‘Het meeste modellenwerk doe ik in Duitsland, dus de groenteboer in mijn eigen straat kent me niet op die manier. Gelukkig maar, want ik weet dat mensen je toch anders gaan benaderen en van alles over je gaan invullen, bijvoorbeeld dat je arrogant bent. Ik kan me goed vinden in het soort modellenwerk waarvoor ik word gevraagd, namelijk het type naturel. Meestal poseer ik in relaxte, comfortabele kleding en met bescheiden make up; ik hoef niet in knellende haute couture of op hoge hakken.’

Tijdens de coronaperiode nam haar leven een andere wending. Het werk als model in het buitenland en een klus bij een reclamebureau stopten, maar ook haar dagelijkse yogalessen en de invallessen als yogadocent bij het Amsterdamse gezondheidscentrum Unlimited Health (inmiddels zit daar Inner Sense) hielden op. ‘Mijn dochter Ibi kwam met de mededeling dat haar vrienden, net als zij bewust levende twintigers, graag online yogales bij me wilden volgen. Voor mij natuurlijk helemaal nieuw, maar het delen van yoga in coronatijd voelde goed. Voortvarend maakte mijn dochter een appgroep en Zoom account voor me aan, en het was geregeld.’

Annette Visser: Samen tot jezelf komen

Zo begon ze met een paar keer per week een halfuurtje ‘yogawithannettevisser’ in de ochtend. De groep groeide naar een kern van zo’n twintig yogi’s, en al snel zat ze elke dag van acht uur tot half negen op haar mat voor het oog van de iPhone. Het is niet alleen goed voor je lijf om zo de dag te beginnen, het geeft ook een gevoel van verbondenheid, merkte Annette, die door haar medeyogi’s ook wel ‘no nonsense yogi’ wordt genoemd, omdat ze zo aards en praktisch is. ‘Zeker in coronatijd is het prettig een vast ritueel te hebben, en ook een moment van samenzijn. Dat geldt al helemaal voor de mensen die veel alleen thuiszitten. Ook al zie je elkaar alleen even tijdens het groeten, je gaat toch ergens bijhoren. Daarnaast is het juist in zo’n hectische, onzekere tijd fijn om bij jezelf te komen, met je adem moeilijke dingen los te laten.’

‘Een voordeel van online lesgeven is dat de deelnemers elkaar niet zien, want ik zet de camera uit. Voor veel mensen werkt dat prettig, omdat ze in een studio vaak toch met een schuin oog naar de buurvrouw kijken, die misschien veel dieper in een vooroverbuiging komt, waardoor ze zichzelf gaan forceren dat ook te doen. Nu ben je echt voor jezelf bezig.’

Dat laatste is iets wat Annette Visser zelf pas door yoga heeft geleerd. ‘Mijn halve leven heb ik gedanst. Ballet en moderne dans doe je vaak voor de spiegel. Ik keek niet naar binnen, zoals met yoga, maar naar hoe het er van buitenaf uitzag. Is mijn been hoog genoeg? Nee? Dan moet het hoger, verder. Door het vele dansen en sporten ben ik al jong zo over mijn grens gegaan dat ik op mijn achttiende een hernia kreeg. Een manueel therapeut heeft me nog jarenlang weten op te lappen. Zo kon ik toch blijven werken als docent jazzballet en was het mogelijk dansende modeshows te blijven doen, iets wat ik deed na mijn opleiding aan de sportacademie.’

Pad van vrijheid

Yoga zou ze pas later ontdekken, maar een spiritueel bewustzijn had ze al jong. ‘Ik groeide op in een katholiek gezin, mijn jongere zusje en ik zongen in een kerkkoor. Mijn vader ontwikkelde zich steeds meer op spiritueel vlak en verliet de kerk. Hij was iemand voor wie de waarheid niet zwart-wit was, en dat inspireerde me. Mijn moeder was stelliger. Zelf was ik al jong zelfstandig en vrijheidslievend. Die eigenschappen werden misschien ook aangewakkerd omdat mijn zusje last had van emotionele schommelingen en veel aandacht vroeg van mijn ouders. Al deze ingrediënten uit mijn jeugd droegen bij aan een zoektocht naar liefde en levenswijsheid. Toen ik op kamers woonde, deelde ik de keuken met een meisje dat aanhanger was van de Bhagwan. Hoewel ik het interessant vond, voelde ik me er niet toe aangetrokken. Zodra er voorschriften zijn, haak ik af – nog steeds. Ook binnen de yoga. Voor mij is yoga het pad van de vrijheid. En dat pad is voor iedereen anders.’

Het boeddhisme sprak haar aan. ‘De Boeddha zegt dat leven lijden is. De kunst is het lijden te verlichten. Daar moet je voor werken. Ik leerde dat hoe je kijkt belangrijk is. “It’s the mind that creates the world.” Als ik verdrietig ben, gaat daar altijd een gedachte aan vooraf. Je gedachten kun je beïnvloeden.’

Annette Visser was dertig jaar toen haar moeder overleed aan de chronische ziekte waar ze al lang aan leed. ‘We hadden nooit een innige relatie. Ze vond van alles van mij. Als tiener heb je het daar moeilijk mee, als twintiger ben je vooral bezig jezelf neer te zetten, pas als dertiger begin je ook de kant van je moeder te zien. En net toen overleed ze. Met terugwerkende kracht begon ik te begrijpen dat zij ook was gevormd door haar levensloop. Ik ben opgegroeid in een tijd met alle kansen voor vrouwen, zij niet. We hebben dat allemaal niet meer kunnen bespreken, maar het gevoel dat na haar dood sterk boven kwam drijven was dat iedereen z’n best doet en dat alle mensen die op je pad komen, je leermeester zijn.’

Een jaar later overleed haar vader aan de gevolgen van kanker. ‘Zijn overlijden was anders. We begrepen elkaar en hij was niet bang voor de dood. Dat maakte het rouwen milder.’

Annette is even stil. ‘Het was veel en het was verdrietig, maar met verlies ontstaat ook vrijheid. Hoe minder je hebt, hoe minder je kunt verliezen. Ik ontwikkelde een vertrouwen dat hoe erg een situatie ook was, ik er wel doorheen zou varen. Iets wat je altijd kunt gebruiken –kijk naar deze tijd.’

Opnieuw beginnen

Zes jaar na het overlijden van haar ouders ontmoette Annette Visser een Fransman op wie ze verliefd werd. In de jaren ervoor had ze ook relaties gehad, maar die gingen meestal weer over doordat zij er een einde aan maakte. Voor hem verhuisde ze naar Zuid-Frankrijk en ze raakte zwanger. Er volgden gelukkige jaren. Toen haar dochter Ibi negen jaar was, haalde de hernia die haar altijd was blijven achtervolgen haar in. In Nice onderging Annette een zware operatie, waarna ze opnieuw moest leren lopen. In hetzelfde jaar kondigde haar Franse echtgenoot aan te willen scheiden, iets wat voor haar volkomen onverwacht kwam.

‘De grond zakte onder mijn voeten weg. Ik was freelancer en nu ook alleenstaande moeder, en ik moest een heel nieuw leven gaan opbouwen. Maar ik was ook een overlever.’

Met haar dochter keerde ze terug naar Amsterdam en toen ze op een keer doelloos door de stad aan het fietsen was, ontdekte ze yogastudio Unlimited Health, waar ze nieuwsgierig naar binnen liep. ‘In de lessen van yogadocent Anil Sethi leerde ik naar mijn lichaam te luisteren en het door yoga weer sterker en leniger te maken. Het was een echte revalidatie. Maar ook mentaal gaf het me veel. Ik kon op een goede manier mijn verdriet verwerken. Met elke uitademing liet ik los.’ Ze volgde de Vinyasa docentenopleiding bij haar in de buurt en gaf daarna regelmatig invallessen bij Unlimited Health.

Vier jaar geleden overleed haar zusje aan kanker. ‘Net als mijn vader was ze niet bang om te gaan. Sterker nog, ze noemde het “de mooiste reis die ik zal maken”.  Ik ben nu al ouder dan zij allemaal zijn geworden. Het voelt ergens alsof ik leef in bonustijd en dat maakt me dankbaar voor het leven. Ook voor kleine dingen. Zoals de aanwezigheid van mijn 82-jarige Franse ex-schoonmoeder vanmorgen bij de online yogales. “Ça fait beaucoup de bien”, berichtte ze me na de les: “Dat heeft me goed gedaan”.’

yogawithannettevisser.nl

Yogales van Annette? Annette Visser geeft een heerlijke les Ochtendyoga, kijk op Yoga by Happinez.nl.